23.119
izmjena
nema sažetka izmjene
(N-Hemijska sinteza) |
No edit summary |
||
|
'''Hemijska sinteza''' je ciljano postavljanje ulaznih [[hemijski spoj|spojeva]] za izazivanje [[hemijska reakcija|hemijskih reakcija]] koje, kao [[proizvod (hemija)|proizvod]] formiraju jedan ili više poželjnih proizvoda. Ovaj proces tipski uključuje niz [[fizika|fizičkih]] i hemijskih promjena. U suvremenim [[laboratorija|laboratorijskim]] uvjetima, procesi hemijske sinteze su ponovljivi, produktivni i pouzdani. <ref>Atkins P., de Paula J. (2006): Physical chemistry, 8th Ed. W. H. Freeman, San Francisco, ISBN 0-7167-8759-8</ref><ref>Whitten K.W., Gailey K. D. and Davis R. E. (1992): General chemistry, 4th Ed. Saunders College Publishing, Philadelphia, ISBN 0-03-072373-6.</ref><ref>Petrucci R.H., Harwood W.S. and Herring F.G. (2002): General Chemistry, 8th Ed. Prentice-Hall, New York, ISBN 0-13-014329-4.</ref><ref> Laidler K. J. (1978): Physical chemistry with biological applications. Benjamin/Cummings, Menlo Park, ISBN 0-8053-5680-0.</ref>
Hemijska sinteza se izvodi izborom takvih [[hemijski spoj|spojeva]] ([[reagens]]i) ili reaktanti, od kojih se očekuje [[hemijska reakcija|interakcija]] koja rezultira dobijanjem ciljnog produkta. U takav aranžman mogu biti uključeni različiti tipovi reakcija ili međuprodukata. Za odvijanje reakcije neophodno je reaktante dovesti u kontakt i pomiješati u reakcijskom sudu kao što je [[hemijski reaktor]] ili jednostavni [[Balon (laboratorijski pribor)|balon]]. <ref>Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.</ref><▼
▲Hemijska sinteza se izvodi izborom takvih [[hemijski spoj|spojeva]] ([[reagens]]i) ili reaktanti, od kojih se očekuje [[hemijska reakcija|interakcija]] koja rezultira dobijanjem ciljnog produkta. U takav aranžman mogu biti uključeni različiti tipovi reakcija ili međuprodukata. Za odvijanje reakcije neophodno je reaktante dovesti u kontakt i pomiješati u reakcijskom sudu kao što je [[hemijski reaktor]] ili jednostavni [[Balon (laboratorijski pribor)|balon]]. <ref>Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.</ref><ref>Hadžiselimović R., Pojskić N. (2005): Uvod u humanu imunogenetiku. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-3-4.</ref>
Da bi se izolirao krajnji proizvod, nakon mnogih od reakcija, neophodno primijeniti neki od oblika post-reakcijske procedure i/ili prečišćavanja (purifikacije). Količina proizvoda u datoj hemijskoj sintezi se označava kao '''prinos''' reakcije. Hemijski prinos se ipski se izražava u težinskim jedinicama (npr. [[gram]]ima) ili kao postotak ukupne teorijske količine proizvoda. ''Sporedna reakcija'' je neželjena hemijska reakcija koja umanjuje prinos željenog produkta, ali ponekad može dati i upotrebljive produkte. <ref>Vogel A. I., Tatchell A. R., Furnis B.S., Hannaford A. J., Smith P. W. G. (1966): Vogel's Textbook of Practical Organic Chemistry, 5th Edition. Prentice Hall, ISBN 0-582-46236-3.</ref>
Termin '''hemijska sinteza''' može se usko i ograničeno odnositi na specifičnu vrstu reakcije, tj. ''direktnu kombinacijsku reakciju'', kada se dva ili više reaktanata kombiniraju da formiraju jedan proizvod. Opći oblik direktne reakcije je:
:2[[natrij|Na]] + [[hlor|Cl]]<sub>2</sub> → 2 [[natrijum-hlorid|NaCl]] (formiranje kuhinjske soli)▼
gdje su <math>A</math> i su <math>B</math> [[hemijski element|elementi]] ili [[hemijski spoj|spoja]], a su <math>AB</math> je spoj su <math>A</math> i su <math>B</math> reaktanta . Primjeri kombinacijskih reakcija mogu biti:
:[[sumpor|S]] + [[kiseonik|O<sub>2</sub>]] → [[sumpor-dioksid|SO<sub>2</sub>]] (formiranje sumpor dioksida)▼
:4 [[željezo|Fe]] + 3 [[kisik|O<sub>2</sub>]] → 2 [[gvožđe (III) oksid|Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>]] (korozija gvožđa)▼
▲
:[[ugljen-dioksid|CO<sub>2</sub>]] + [[voda (molekula)|H<sub>2</sub>O]] → [[ugljena kiselina|H<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>]] ([[ugljendioksid]] rastvoren u vodi reagira sa [[voda|vodom]], pri čemu se formira [[ugljič kiselina]])▼
▲
▲
▲
== Reference ==
{{Portal|Hemija}}
[[Kategorija:Hemijska sinteza]]
[[Kategorija:Hemijske reakcije]]
| |||