Wikipedia

Razlika između verzija stranice "Dopamin"

Pregled historije
[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
No edit summary
mNo edit summary
Red 1:
{{Izmjene u toku}}
{{infokutijaInfokutija hemijski spoj
| Strukturna formula = [[datoteka:Dopamine2.svg|120px|]]<br>[[Datoteka:Dopamine-3d-CPK.png|120px|]]
|Naziv=Dopamin
| Hemijski spoj = Dopamin
|ImageFile=Dopamine2.svg
|OtherNames Druga imena =2-(3,4-dihydroxyphenyldihidroksfenyl)ethylamine;<br /> 3,4-dihydroxyphenethylaminedihidroksifeniltilamin;<br /> 3-hydroxytyraminehidroksitiramin;<br> DA; <br>Intropin; Revivan; OxytyramineOksitiramin▼
|ImageSize=200px
| Sumarna formula Formula=C<sub>8</sub>H<sub>11</sub>NO<sub>2</sub> ▼
|ImageFile2=Dopamine-3d-CPK.png
| CAS registarski broj = 51-61-6
|ImageSize2=180px
| SMILES = Oc1ccc(cc1O)CCN▼
|IUPACName=4-(2-aminoethyl)benzene-1,2-diol
| InChI = 1/C8H11NO2/c9-4-3-6-1-2-7<br>(10)<br>8(11)5-6/h1-2,5,10-11H,3-4,9H2▼
▲|OtherNames=2-(3,4-dihydroxyphenyl)ethylamine;<br /> 3,4-dihydroxyphenethylamine;<br /> 3-hydroxytyramine; DA; Intropin; Revivan; Oxytyramine
| Kratki opis =
|Section1= {{Chembox Identifiers
| Molarna masa = 153,18 g/mol
▲| InChI = 1/C8H11NO2/c9-4-3-6-1-2-7(10)8(11)5-6/h1-2,5,10-11H,3-4,9H2
| Agregatno stanje =
| StdInChI = 1S/C8H11NO2/c9-4-3-6-1-2-7(10)8(11)5-6/h1-2,5,10-11H,3-4,9H2
| Gustoća =
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| Tačka topljenja = 128
| StdInChIKey = VYFYYTLLBUKUHU-UHFFFAOYSA-N
| Tačka ključanja =
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| Pritisak pare =
| Beilstein =
| Rastvorljivost = 60,0 g/100 ml
| Gmelin =
| 3DMet Viskoznost=
| Dipolni moment =
| InChIKey = VYFYYTLLBUKUHU-UHFFFAOYAA
| NFPA 704 = {{NFPA 704 |H = 0 |F = 0| R = 0}}
| CASNo=51-61-6
| CASNo_Ref = {{cascite}}
| CASOther=<br />62-31-7 (hidroksihlorid) <!-- Also CAS verified -->
| PubChem=681
| ChemSpiderID = 661
▲| SMILES = Oc1ccc(cc1O)CCN
| MeSHName =Dopamine
}}
|Section2= {{Chembox Properties
▲| Formula=C<sub>8</sub>H<sub>11</sub>NO<sub>2</sub>
| MolarMass=153.18 g/mol
| Appearance=
| Density=
| MeltingPtC=128
| BoilingPt=
| Solubility=60.0 g/100 ml
}}
|Section3= {{Chembox Hazards
| MainHazards=
| FlashPt=
| Autoignition=
| RPhrases = {{R36/37/38}}
| SPhrases = {{S26}} {{S36}}
}}
}}
 
'''Dopamin''' je hemijski spoj koji u [[CNS|centralnom]] i [[periferni nervni sistem|perifernom nervnom sistemu]] deluje kao [[neurotransmiter]]. Izlučuje ga [[hipotalamus]], a djeluje kao [[hormoni|hormon]] inhibicije lučenja [[prolaktin]]a iz [[Hipofiza|hipofize]]. Iz dopamina se sintetiziraju [[adrenalin]] i [[noradrenalin]].
 
==Biohemija==
===Sinteza===
[[Datoteka:L-DOPA-to-dopamine.svg|thumb|right|The reaction from L-DOPA to dopamine|Dijagramski prikaz strukture L-DOPA i dopamina, sa reakcijom koja ih povezuje]]
Biosinteza dopamina se odvija u ograničenom skupu tipova ćelija, uglavnom [[neurona][a i ćelija [[nadbubrežna žlijezda | srži nadbubrežnih žlijezda]]. [[Metabolički put]] je:
 
:<small>L</small>-Phenylalanine → <small>L</small>-Tyrosine → <small>L</small>-DOPA → Dopamin.
Direktni prekursor dopamina, [[L-DOPA]], se može sintetisati posredno iz [[esencijalna aminokiselina|esencijalne aminokiseline]] [[fenilalanin]]a ili direktno iz ne-esencijalnog [[tirozin]]a. Ove [[aminokiseline]] se mogu naći u gotovo svakom [[protein]]u i tako su lahko dostupne u [[hrana|hrani]], gdje je tirozin najčešći. Iako se dopamin također nalazi u mnogim vrstama hrane, nesposoban je za preolaz kroz [[krvno-moždana barijera|krvno-moždanu barijeru]] koja okružuje i štiti mozak. Prema tome, da bi obavljao svoje [[neurotransmiter]]ske [[neuron]]ske aktivnosti, mora biti sintetiziran unutar mozga.
 
<small>L</ small>-fenilalanin se pretvara u <small>L</small>-trozin pomoću [[enzim]]a [[fenilalanin hidroksilaza]], sa [[molekulski kisik| molekulskim kisikom]] (O<sub>2</sub>) i [[tetrahidrobiopterin]]om kao [[kofaktor (biohemija) | kofaktorom]]. <small>L</small>-tirozin se pretvara u <small>L</small>-DOPAkatalizom enzima [[tirozin hidroksilaza]], sa [[tetrahidrobiopterin]]om, O<sub>2</sub> i vjerojatno obojenim željezom (Fe<sup>2+</sup>) kao kofaktorom<small>L</small>-DOPA se pretvara u dopamin putem enzima [[aromatska L-aminokiselinska dekarboksilaza]], također poznatim kao Dopa dekarboksilaza, sa [[piridoksal fosfat]]om kao kofaktorom. Sam dopamin se koristi kao prekursor u sintezi neurotransmitera (i hormona) [[norepinefrin]]a i [[adrenalin]]a. Dopamin se pretvara u norepinefrina putem enzima [[dopamin beta hidroksilaza |. Dopamina β-hidroksilaza]], sa O<sub>2</sub> i [[askorbinska kiselina |<small>L</small>-askorbinskom kiselinom]] kao kofaktorom. Norepinefrin se pretvara u epinefrin, uz katalizu enzimom [[fenyletanolamin N-metiltransferaza | feniletanolamine ''N ''- metiltransferaza]] sa [[S-adenozil metionin |'' S ''-adenozil-<small>L</small>-metioninom]] kao kofaktorom.
 
Neki od kofaktora također zahtijevaju vlastite sinteze. Nedostatak svih potrebnih aminokiselina ili kofaktora može ugroziti sintezu dopamina, norepinefrina i epinefrina.
[[Datoteka:Dopamine metabolism fncir-07-00102-g008.jpg|thumb|right|Primarni put za metabolizam dopamina<br> MAO: [[Monoamin oksidaza]]<br> COMT: [[katehol-O-metiltransferaza]]<br> HVA: [[Homovanilinska kiselina]]
=== Degradacija===
Dopamin se razlaže u neaktivne [[metabolit]]e nizom enzima - [[monoaminooksidaza]] (MAO), [[katehol-O-metil transferaze | katehol - '' O '' - metil transferaza]] ( COMT) i [[aldehid dehidrogenaza]], koje djeluju u nizu. Obje [[proteinska izoforma | izoforme]] monoaminooksidaze, [[monoaminooksidaza A]] (MAO-A) i [[monoaminooksidaza B]] (MAO-B), stupaju na snagu. Mogući su različiti putevi razgradnje, ali glavni krajnji proizvod je [[homovanilinska kiselina]], koja nema poznatu biološku aktivnost. Iz [[krvotok]]a, homovanilinska kiselina se filtrira u [[bubreg|bubrezima]], a zatim izlučuje [[urin]]om.<ref name=Eisenhofer>{{cite journal | vauthors = Eisenhofer G., Kopin I. J., Goldstein D. S. | title = Catecholamine metabolism: a contemporary view with implications for physiology and medicine | journal = Pharmacological Reviews | volume = 56 | issue = 3 | pages = 331–49 | year=2004 | pmid = 15317907 | doi = 10.1124/pr.56.3.1 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Amin F., Davidson M., Davis K. L. | title = Homovanillic acid measurement in clinical research: a review of methodology | journal = Schizophrenia Bulletin | volume = 18 | issue = 1 | pages = 123–48 | year = 1992 | pmid = 1553492 | url = http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/content/18/1/123.short |accessdate=24 September 2015 | doi=10.1093/schbul/18.1.123}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Amin|first1=F.|last2=Davidson|first2=M|last3=Kahn|first3=R. S.|last4=Schmeidler|first4=J|last5=Stern|first5=R.|last6=Knott|first6=P. J.|last7=Apter|first7=S.|title=Assessment of the central dopaminergic index of plasma HVA in schizophrenia.|journal=Schizophrenia bulletin|date=1995|volume=21|issue=1|pages=53–66|pmid=7770741|accessdate=13 November 2015|doi=10.1093/schbul/21.1.53}}</ref>
Iako se dopamin obično razlaže putem [[oksidoreduktaza]], također je podložan i [[oksidacija|oksidaciji]] neposrednom reakcijom s [[kisik]]om, dajući, kao proizvode, [[kinon]]e i razne [[radikal (hemija) | slobodne radikale]].<ref name=Sulzer>{{cite journal | vauthors = Sulzer D, Zecca L | title = Intraneuronal dopamine-quinone synthesis: a review | journal = Neurotoxicity Research | volume = 1 | issue = 3 | pages = 181–95 | year=2000 | pmid = 12835101 | doi = 10.1007/BF03033289 }}</ref>Stopa oksidacije može porasti u prisustvu fero [[željezo|željeza]] ili drugih faktora. [[Kinon]]i i [[slobodni radikal]]i koji su proizvedeni, mogu autooksidacijom dopamina a postoje dokazi neurotoksičnosti u slučaju Parkinsonove bolesti.<ref>{{cite journal | vauthors = Miyazaki I., Asanuma M. | title = Dopaminergic neuron-specific oxidative stress caused by dopamine itself | journal = Acta Medica Okayama | volume = 62 | issue = 3 | pages = 141–50 | year=2008 | pmid = 18596830 | doi = | url = http://www.lib.okayama-u.ac.jp/www/acta/pdf/62_3_141.pdf | format = PDF |accessdate=24 September 2015}}</ref>
 
 
== Rasprostranjenje==
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Dopamin"