Verzija na dan 4 decembar 2015 u 08:25 uredi C3r4 (razgovor \| doprinosi) Urednici 73.705 edits No edit summary ← Starija izmjena		Verzija na dan 4 decembar 2015 u 22:45 uredi poništi Emir2312 (razgovor \| doprinosi) 254 edits No edit summary oznaka: vizualno uređivanje Novija izmjena →
Red 48: '''Rumunija''' ([[rumunski jezik\|rumunski]]: România) je [[Unitarna država\|unitarna]] [[Polupredsjednički sistem\|polupredsjednička država]] koja se nalazi u [[Jugoistočna Evropa\|jugoistočnoj Evropi]]. Graniči se sa [[Ukrajina\|Ukrajinom]] i [[Moldavija\|Moldavijom]] na sjeveroistoku, [[Mađarska\|Mađarskom]] i [[Srbija\|Srbijom]] na zapadu, [[Bugarska\|Bugarskom]] na jugu, a na istoku izlazi na [[Crno more]]. Prostire se na 92.043 km² i ima [[Umjereni pojas\|umjereno]] [[Köppenova klasifikacija klime\|kontinentalnu klimu]]. Sa svojih 19.940.000 stanovnika je [[Najmnogoljudnije države EU\|sedma najmnogoljudnija država]] članica [[Evropska unija\|Evropske unije]]. Njen glavni i najveći grad [[Bukurešt]] je [[Najveći gradovi Evropske unije\|šesti najveći grad]] Evropske unije. [[Dunav]], druga najveća rijeka Evrope, protiče kroz Rumuniju. Moderna Rumunija se pojavila unutar teritorija antičke [[Rimsko carstvo\|rimske]] provincije [[~~Dacija~~Dakija (rimska provincija)\|~~Dacije~~Dakije]], a formirana je 1859. godine preko [[Ujedinjenje kneževina Vlaške i Moldavije\|personalne unije]] kneževina [[Moldavija (pokrajina)\|Moldavije]] i [[Vlaška\|Vlaške]]. Nova država, službeno nazvana Rumunija od 1866. godine, je stekla nezavisnost od [[Osmanlijsko carstvo\|Osmanlijskog carstva]] 1877. godine. Nakon [[Prvi svjetski rat\|Prvog svjetskog rata]], [[Transilvanija]], [[Bukovina]] i [[Besarabija]] su pripojene suverenoj [[Kraljevina Rumunija\|Kraljevini Rumuniji]]. Tokom [[Drugi svjetski rat\|Drugog svjetskog rata]], Rumunija je bila saveznik [[Treći rajh\|nacističke Njemačke]], boreći se protiv [[Savez sovjetskih socijalističkih republika\|Sovjetskog saveza]] do 1944. godine, kada se pridružuje silama Alijanse nakon što su je okupirale snage [[Crvena armija\|Crvene armije]]. Nakon rata Rumunija je postala [[socijalistička država]] i član [[Varšavski pakt\|Varšavskog pakta]]. Nakon [[Rumunska revolucije 1989. godine\|revolucije 1989. godine]], Rumunija je započela tranziciju ka demokratiji i kapitalističkoj tržišnoj ekonomiji. Nakon brzog ekonomskog rasta 2000ih, rumunska ekonomija se pretežno zasnovana na uslugama, a proizvođač je i izvoznik mašina i električne energije, sa kompanijama poput [[Automobili Dacia]] i [[OMV Petrom]]. Rumunija je članica [[NATO\|NATO-a]] od 2004. godine, a [[Evropska unija\|Evropske unije]] od 2007. godine. Oko 90% stanovništva se izjašnjavaju kao [[Pravoslavlje\|pravoslavci]], te govore [[rumunski jezik]]. Uz bogatu kulturnu historiju, Rumunija je bio dom utjecajnih umjetnika, muzičara, izumitelji i sportista, i ima razne turističke atrakcije. == Historija == Glavni članak: [[Historija Rumunije]] ~~Dačane su pobjedili Rimljani [[106]]. godine, što je označilo početak stalnih invazija na Rumuniju, iako su vladari dopuštali veliki stepen autonomije.~~ === Rana historija === Glavni članak: [[Antička Rumunija]], [[Dakija]], [[Dakija (rimska provincija)]] Najstariji tragovi postojanja ljudi u Evropi su otkriveni u [[Pećina sa kostima\|Pećini sa kostima]] ([[Rumunski jezik\|rumunski]]: Peștera cu Oase) koja se nalazi na teritoriji današnje Rumunije. Stari su oko 42.000 godina i predstavljaju najstarije ostatke Homo sapiensa u Evropi. Prije rimskog osvajanja Dakije, teritorija između rijeka [[Dunav]] i [[Dnjestar]] je bila naseljena raznim [[Tračani\|tračanskim narodima]], uključujući [[Dačani\|Dačane]] i [[Geti\|Gete]]. [[Herodot]], u svom djelu "Histories", navodi vjerske razlike između Geta i drugih Tračana. Međutim, prema [[Strabon\|Strabonu]], Dačani i Geti su govorili istim jezikom. [[Cassius Dion]] skreće pažnju na kulturnu sličnost između njih. Također, postoji i akademski spor oko toga da li su Dačani i Geti bili isti narod. Rimski prodor 106. godine za vrijeme cara [[Trajan\|Trajana]] rezultirao je da [[Dakija]] postane rimska provincija pod nazivom "[[Dakija (rimska provincija)\|Dacia Felix]]". Rimska vladavina je trajala 165 godina. U ovom periodu pokrajina je u potpunosti integrisana u [[Rimsko carstvo]], a značajan dio stanovništva je došao iz drugih pokrajina. Rimljani su uveli [[latinski jezik]], ali je intenzivna [[romanizacija]] izrodila proto-rumunski jezik. Provincija je bila bogata [[Ruda\|rudama]] (posebno zlata i srebra u mjestima kao što su Alburnus Maior). Rimske trupe su se povukle iz Dakije 271. godine nakon napada raznih migrantskih naroda. === Srednji vijek === U srednjem vijeku, Rumuni su živjeli u tri odvojene države: [[Vlaška\|Vlaškoj]], [[Moldavija\|Moldaviji]] i [[Transilvanija\|Transilvaniji]]. Prve dvije su bile pod uticajem Otomanskog carstva, ali sa određenim stepenom autonomije, dok je treća pripadala Mađarskoj, također dosta autonomna, a kasnije i Austro-Ugarskoj.

Razlika između verzija stranice "Rumunija"