Razlika između verzija stranice "Imunologija"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m Uklanjanje Link FA/FL/GA |
No edit summary |
||
Red 20:
'''Ćelijski imunitet''' ili tkivni imunitet ne počiva na sintezi antitijela, nego se uspostavlja zahvaljujući aktivnosti specijaliziranih [[leukocit|leukocita]], tzv. [[''T''–limfociti|''T''–limfocita]], [[geanulciti|granulocita]] i [[monocit|monocita]] (tkivni [[makrofag]]i). Može se pasivno prenijeti i neimuniziranim primateljima isključivo putem [[limfociti|limfocita]] imuniziranog davatelja, a ne i [[serum]]om. Ovaj imunitet se, dakle, ne uspostavlja djelovanjem cirkulirajućih antitijela, koja (uostalom) i ne sadrži. Razvija se obrazovanjem senzibiliziranih limfocita. Nakon stimulacije antigenim podražajima, počinje diferencijacija limfocita koji potiču iz [[timus]]a (zbog čega su i dobili oznaku ''T'' limfociti). Mnoge komponente ovog imuniteta, nažalost, još uvijek nisu dovoljno poznate (kao kod [[alergija|alergijskih]] reakcija i sl.).
Uz limfocite ''T'', u mehanizmima ćelijske imunosti sudjeluju i [[makrofag]]i, [[NK ćelije]], kao i ostale ćelije čija [[citotoksičnost]] ovisi o antitijelima. U specifičnoj imunoreakciji na antigen nastaju efektorski ''T '' limfociti. Limfociti prepoznaju strani antigen u sklopu svojih molekula [[MHC]], prenoseći aktivacijski signal, koji inducira
Citotoksični ćelije (limfociti – ''TC'') prepoznaju peptide iz citosola u sklopu molekula MCH, a pomagačke (helper) ćelije (''T'' ćelije–pomoćnice – ''TH'') su potrebne za nastanak efektorskih ćelija. Poslije prepoznavanja antigena one izravno stimuliraju proliferaciju citotoksičnih limfocita izlučivajuči citokine i aktiviraju [[fagocit]]ne i citotoksične mehanizme makrofaga. To su veoma bitne ćelije imunosistema, jer usmjeravaju imuni odgovor prema humoralnom i ćelijskom tipu. Pomažu ''B'' limfocitima u proizvodnji antitijela i, kako je već naglašeno, pomažu u sazrijevanju citotoksičnih limfocita.<ref>Andreis I., Batinić D., Čulo F., Grčević D., Marušić M., Taradi M., Višnjić D. (2004): Imunologija. Medicinska naklada, Zagreb.</ref><ref>Lewin B. (2014): Genes XI. Oxford University Press, New York.</ref>
Antitijelo ćelijsko–zavisne citotoksičnosti (''ADCC'') posreduju [[eukarioti|efektorske]] ćelije koje su, bez prethodne senzibilaizacije na antigen, u stanju razoriti ciljane ćelije, obložene antitijelima. U navedenom procesu ćelijske citotosičnosti djeluju ćelije koje imaju ''Fc'' antitijela, kao što su ''NK'' ćelije, makrofagi, eozinofili i neutofili. ''NK'' ćelije koje sudjeluju u ćelijskoj citotoksičnosti zavisnoj od antitijela nazivaju se ubilačkim (''killer'') ćelijama i imaju sposobnost da direktnim dodirom ubijaju ciljane
Ukratko, antigen–prezentirajuće ćelije (''APC'') – dendritične ćelije i makrofazi, dolaze u direktan kontakt sa antigenima, fagocitiraju ih, razgrađuju i prezentiraju dijelove antigena na odgovarajućim ''MHC'' receptorima na površini ćelije. Tokom ovoga procesa navedene ćelije se aktiviraju i počinju sintetizirati receptore i faktore koji će omogućiti aktivaciju T ćelija. Kada ''T'' ćelije koje posjeduju [[receptor]] specifican za prezentirani antigen dođu u kontakt sa [[APC]], kao posljedica ovoga kontakta i prisustva izlučenih faktora, dolazi do aktivacije T ćelija. Aktivirane ''[[T ćelije–pomoćnice]]'' su tada u stanju da
Red 43:
** prirodno stečena:
*** pasivno - npr. [[antitijela]] majke koje novorođenče dobije majčinim mlijekom
*** aktivno - npr. antitijela koja imunološki
** umjetno stečena:
*** pasivno - npr. unos gotovih proizvedenih antitijela, kako bi se spriječila infekcija ili trovanje (profilaksa - [[zmijski ujed]], [[tetanus]], [[bjesnoća]])
| |||