Razlika između verzija stranice "Čulo"

Pojedinačne i združene promjene uvjeta spoljne i unutrašnje sredine organizma djeluju preko ćelijskih [[membrana]], koje su u neposrednom kontaktu sa specifičnom energijom adekvatnih draži. Već je poznato da se putem aktivnog transporta [[jonion]]a, u sta­nju mirovanja uspostavlja specifičnost nji­hovog rasporeda sa unutrašnje i spoljne površine metnbrane. Pritom unutrasnjošt ima negativni, a spoljašnost - pozitivni elek­trični naboj.

Veličina potencijala mirovanja uveliko varira, kako među [[indi­vidua]]ma tako i među ćelijama istog organiz­ma i obično se kreće od 30-90 milivolti (''mV''). Kod [[kičmenjak]]a ovaj potencijal za­visi od tzv. ''[[natrij-kalij pumpa|natrij-kalij pumpe]]'', koja funkcionira na bazi aktivnog transpota [[natrij]]evih jonaiona iz ćelije i zadržavanja jonaiona [[kalij]]a, unatoč razlikana u koncentraciji unutarćelijske i vanćelijske sredine. Membrana ostaje polarizirana sve dotle dok postoji razlika u potencijalu njene unutrašnjosti i spoljašnosti. Međutim, kada pod uticajem spoljne energije dođe do promjena u propustljivosti membrane, raspored jonaiona se mijenja, tj. javlja se njena depolarizacija. Ta pojava u ćeliji pokrece [[enzim]]ske i druge lanćane reakcije koje izazivaju promjene opisane zajedničkitn nazivom - ''nadražaj''. Polarizacija jonaiona i membranski potencijal javljaju se u svim zivim ćelijama, ali su posebno izraženi i značajni u funkcioniranju receptorskog i [[nerv]]nog sis­tema.