Razlika između verzija stranice "Bjelaj"
| [pregledana izmjena] | [nepregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
No edit summary |
||
Red 1:
'''Bjelaj''' je naseljeno mjesto u [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]] u općini [[Bosanski Petrovac]]. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 569 stanovnika.<ref>{{cite book |title=Nacionalni sastav stanovništva, Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991. |year= |publisher=Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine|location=Sarajevo |isbn= |pages= |chapter=}}</ref>
== Geografija ==
Mjesto je smješteno na predjelu gdje se iz Bjelajskog polja uzdiže planina Čava (dio [[Osječenica|Osječenice]]). Udaljeno je 3 km od puta [[Bosanski Petrovac]] - [[Bihać]]. U Bjelaju su dva vrela, Sinanovac i Madžorac. Sabirna zona ovih vrela je Srt (1042 m.), ogranak Osječenice i zaravan Prhovo, na obodu Bjelajskog polja, ispod Osječenice. Vrela imaju svoje otoke koje se gube u ponorima polja (Keljavac).<ref>PETROVAČKO POLJE –Dr. Rade Davidović, Novi Sad, 1981</ref> Iskorišteni su za vodovod kojim se snabdjevaju i okolna sela.
== Historija ==
Stari grad Bjelaj se prvi put spominje 1495. Te godine je počelo njegovo utvrđivanje zbog očekivanih turskih napada.<ref>ODLUKA: ''Istorijska cjelina – Stari grad Bjelaj (Bilaj) u Bjelaju, opština Bosanski Petrovac, proglašava se [[Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika|nacionalnim spomenikom]] Bosne i Hercegovine'' - "Službeni glasnik BiH", broj 32/09.</ref>▼
Turci su došli 1573 u Bjelajsko polje radi daljnih napada na Bihać pa se predpostavlja da je Bjelaj tada i pao u turske ruke. 1677 u njemu je bilo 340 vojnika. Gradom je upravljao dizdar. Spominje se još 1699 i 1834 kada su u njemu bila 4 topa. Napušten je 1838.
Nalazi se na kraju polja i imao je odličnu kontrolu Bjelajskog polja. Utvrđeni grad je izgrađen u dvije faze. Južna strana je iz srednjeg vijeka, a na sjevernoj strani su [[Turci]] izgradili prostrani obor sa zgradama od drveta i kamena za ljudstvo i ekonomiju.
▲Stari grad Bjelaj se prvi put spominje 1495.<ref>ODLUKA: ''Istorijska cjelina – Stari grad Bjelaj (Bilaj) u Bjelaju, opština Bosanski Petrovac, proglašava se [[Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika|nacionalnim spomenikom]] Bosne i Hercegovine'' - "Službeni glasnik BiH", broj 32/09.</ref>
U gradu nisu nikad vršena arheološka iskopavanja.<ref>Srednjovjekovni gradovi u Bosni i Hercegovini -Husref Redžić, 2009</ref>
U Bjelaju je 1922 rođen [[Mahmut Ibrahimpašić]] Mašo, narodni heroj Jugoslavije. Bio je politički komesar 5. krajiške (kozarske) brigade i na toj dužnosti je poginuo 19. oktobra 1944 u borbama za oslobođenje Beograda. Već u novembru je proglašen narodnim herojem, među prvim partizanskim borcima i jedini sa šireg područja Bjelaja.▼
▲U Bjelaju je 1922 rođen [[Mahmut Ibrahimpašić]] Mašo, [[narodni heroj Jugoslavije]]. Bio je politički komesar 5. krajiške (kozarske) brigade i na toj dužnosti je poginuo 19. oktobra 1944 u borbama za oslobođenje
Ovdje je 1923. rođen i poznati dječiji pisac [[Ahmet Hromadžić]] čija su djela ušla u školsku lektiru nekih evropskih zemalja. Dobitnik je velikog broja književnih nagrada, a kao urednik u izdavačkom preduzeću "Veselin Masleša" osnivač je dječije biblioteke "Lastavica".
| |||