Razlika između verzija stranice "Mekka"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
čišćenje |
|||
Red 27:
| bilješka =
}}
'''Mekka''' ({{ArJ|مكة}} ''Mekka'', puni naziv {{Ar|مكة المكرّمة}} ''Mekka el-Mukerrema'') jeste grad u oblasti [[Hidžaz]]<ref name="merriam" /> i prijestolnica [[Mekka (provincija)|istoimene provincije]] u [[Saudijska Arabija|Saudijskoj Arabiji]]. Grad se nalazi oko 70
Kao mjesto rođenja poslanika [[Muhammed]]a (a.s.) i mjesto prve objave [[Kur'an]]skih ajeta Muhammedu (tačnije, u pećini Hira 3
Mekkom su dugo vremena vladali potomci i nasljednici Muhammeda (a.s.), takozvani ''šerifi'', bilo da su vladali kao nezavisni vladari ili kao vazali većih vlastodržaca. Nju je osvojio [[Ibn Saud]] 1925. godine. U moderna vremena, Mekka se naglo proširila veličinom i kvalitetom infrastrukture, a u njoj su izgrađene zgrade poput ''Abradž al-Bejta'', poznate kao ''kraljevski hotel "sahat-kula"'', treća najviša zgrada na svijetu i zgrada sa najvećom površinom prostora u njoj. Tokom ovog perioda izgradnje, Mekka je izgubila i neke historijske građevine i arheološka nalazišta poput tvrđave Adžjad ({{Ar|قلعة أجياد}}).<ref name="independent" /> Danas, Mekku godišnje posjeti više od 15 miliona muslimana, uključujući nekoliko miliona tokom par dana hadždža.<ref name="econom" /> Kao rezultat toga, Mekka je danas postala jedan od najraznolikiji, kosmopolitskih gradova u islamskom svijetu,<ref name="NYT" /> i pored činjenice da je nemuslimanima zabranjen ulazak u grad.<ref name="peters 206" /><ref name="esposito" />
Red 42:
== Geografija ==
[[Datoteka:Makkah-Panorama-2011.jpg|lijevo|thumb|200px|Pogled na Mekku sa vrha hotela Abradž al-Bejt]]
Mekka se nalazi na 277 metara [[nadmorska visina|iznad nivoa mora]] te oko 80
U antičkoj i srednjevjekovnoj Mekki, grad se snabdijevao sa nekoliko glavnih izvora [[voda|vode]]. Prvo su bili lokalni bunari, kao što je izvor [[Zem-Zem]], a koji su većinom davali slankastu vodu. Drugi izvor vode je bilo vrelo Ajn Zubejda. Voda iz ovog vrela potjecala je iz planina Džebel Sa'd i Džebel Kabkab, koje se nalaze nekoliko kilometara istočno od brda Arefata, odnosno oko 20
=== Klima ===
U Mekki vlada ekstremno suha i vrela klima. Za razliku od drugih saudijskih gradova, u Mekki i zimi vladaju ekstremno visoke temperature, koje se kreću od 18 °C noću do 30 °C danju. Ljetne temperature su izuzetno visoke i gotovo svakodnevno prelaze preko 40 °C dok se noćne ljetne temperature kreću do vrućih 30
{{Vremenski okvir| |vtjan= 30.2 |vtfeb= 32.5 |vtmar= 34.6 |vtapr= 38.5 |vtmaj= 41.9 |vtjun= 43.7 |vtjul= 42.8 |vtaug= 42.7 |vtsep= 42.7 |vtokt= 40.3 |vtnov= 36.3 |vtdec= 31.8 |ntjan= 18.6 |ntfeb= 18.9 |ntmar= 21.0 |ntapr= 24.3 |ntmaj= 27.5 |ntjun= 28.3 |ntjul= 29.0 |ntaug= 29.3 |ntsep= 28.8 |ntokt= 25.8 |ntnov= 22.9 |ntdec= 20.2 |pjan= 20.6 |pfeb= 1.4 |pmar= 6.2 |papr= 11.6 |pmaj= 0.6 |pjun= 0 |pjul= 1.5 |paug= 5.6 |psep= 5.3 |pokt= 14.2 |pnov= 21.7 |pdec= 21.4 |izvor =[http://www.pme.gov.sa/Makkah.htm PME] }}
Red 60:
Oko 610. poslanik [[islam]]a [[Muhammed]] (a.s.) počeo je u Mekki otvoreno pozivati ljude u tada novu, [[monoteizam|monoteističku]] religiju. Međutim, zbog vrlo snažnog protivljenja mnogih pripadnika plemena Kurejš protiv njega i njegovog pozivanja, u ljeto 622. njegovi sljedbenici i on sele se u grad Jesrib (danas poznat kao [[Medina]]), gdje su već mnogi pripadnici plemena Evs i [[Hazredž]] prihvatili islam. Iz Medine, Muhammed (a.s.) i muslimani započeli su borbu protiv neislamskih Mekkelija. Vojni sukobi između muslimana i višebožačkih Mekkelija mogu se podijeliti u četiri faze:<ref name="riddah" />
* u prvoj fazi koja je trajala do 624. muslimanska vojska je presretala trgovačke karavane iz Mekke. U tim akcijama nije učestvovalo mnogo muslimanskih vojnika, a Mekkanski karavani bili su dobro zaštićeni, tako da su prepadi bili relativno neuspješni.<ref name="riddah" />
* druga faza je počela u martu 624. kada su počeli i otvoreni sukobi, a nakon zasjede na trgovački karavan koji je predvodio [[Ebu Sufjan ibn Harb]]. Mekkanska vojska veličine od 800 do 900 vojnika koja je požurila da zaštiti karavan poražena je kod mjesta Bedr (oko 130
* treća faza koja je trajala od marta 627. do kraja 629. bila je nešto mirnija. U martu 628. obje zaraćene strane potpisuju [[sporazum u el-Hudejbiji]] o desetogodišnjem primirju.<ref name="riddah" />
* četvrta relativno kratka faza na kraju koje je Mekka kapitulirala počela je napadom jednog od plemena u savezu sa Mekkom na muslimane. Došlo je do eskalacije sukoba a da bi se situacija smirila vođa Mekkanaca Ebu Sufjan ibn Harb, koji je od udaje njegove kćerke Ummu Habibe 627. godine sa Muhammedom (a.s.) bio u krvnom srodstvu, dolazi u Medinu kako bi obnovio mirovni sporazum sa muslimanima. Međutim, pregovori su bili bezuspješni. Kada je muslimanska vojska predvođena Muhammedom (a.s.) sa 10.000 vojnika krenula prema Mekki, Ebu Sufjan je ponovno pokušao pregovorima da ih zaustavi. Zauzvrat što je prešao na islam, muslimani su dali garancije da niko od stanovnika Mekke neće biti ugrožen ko ne bude pružao otpor. Takvim pristupom, muslimanska vojska je bez otpora ušla u Mekku.<ref name="riddah" />
Red 92:
== Reference ==
{{Refspisak|2|refs=
<ref name="world">''Mecca.'' World Book Encyclopedia. 2003 izdanje. Volume M. str. 353</ref>▼
<ref name="baladhuri">el-Balādhurī: ''Kitāb Futūḥ al-Buldān.'' ur. Michael Jan de Goeje. Brill, Leiden, 1866. str. 7.</ref>▼
<ref name="riddah">Elias Shoufany: ''Al-Riddah and the Muslim Conquest of Arabia''. Toronto: University of Toronto Press 1973. str. 15–27.</ref>▼
<ref name="lecker">Michael Lecker: ''The Banū Sulaym. A Contribution to the Study of Early Islam.'' Jerusalem 1989. str. 107–140.</ref>▼
<ref name="EIE">"Makka – The pre-Islamic and early Islamic periods", ''Encyclopaedia of Islam''</ref>▼
<ref name="EIModern">"Makka – The Modern City", ''Encyclopaedia of Islam''</ref>▼
<ref name="holly">{{cite web|url=http://www.holymakkah.gov.sa/|title=Mecca Municipality |izdavač=Holymakkah.gov.sa|pristupdatum=6.4.2010}}</ref>▼
<ref name="sahib">Al-Sahib bn Abbad “الصاحب بن عباد” , Mu’jam Al-Muheet fi Al-Lughah “مُعْجَمُ الْمُحِيطِ فِي اللغَةِ, Al-Meshkat islamska biblioteka, str. 303</ref>▼
<ref name="Hittip6">{{cite book|page=6|url=http://books.google.com/books?id=9niSNOCIoL8C&pg=PA25|title=Capital cities of Arab Islam|author=Philip Khûri Hitti|publisher=University of Minnesota Press|year=1973|isbn=0-8166-0663-3}}</ref>▼
<ref name="Petersonp22">{{cite book|pages=22–25|url=http://books.google.com/books?id=9zpbEj0xA_sC&pg=PA47|title=Muhammad, prophet of God|author=Peterson, Daniel C. |publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|year=2007|isbn=0-8028-0754-2}}</ref>▼
<ref name="Versteeghp513">{{cite book|page=513|url=http://books.google.com/books?id=OWQOAQAAMAAJ|title=Encyclopedia of Arabic language and linguistics, Volume 4|author=Versteegh, Kees |editor=C. H. M. Versteegh i Kees Versteegh|publisher=Brill|year=2008|isbn=90-04-14476-5}}</ref>▼
<ref name="Phippsp85">{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=uRGoSE8AFAAC&pg=PA85|page=85|title=Muhammad and Jesus: a comparison of the prophets and their teachings|author=Phipps, William E.|publisher=Continuum International Publishing Group|year=1999|isbn=0-8264-1207-6}}</ref>▼
<ref name="Glassep302">{{cite book|page=302|url=http://books.google.com/books?id=focLrox-frUC&pg=PA302|title=The new encyclopedia of Islam|author=Glassé, Cyril i Smith, Huston |edition=revidirano, ilustrirano|publisher=Rowman Altamira|year=2003|isbn=0-7591-0190-6}}</ref>▼
<ref name="customs">{{cite book|title=Culture and Customs of Saudi Arabia |last=Long |first=David E. |year=2005|isbn=978-0313320217 |url=http://books.google.com/books?id=VKisHwiTxJQC&pg=PA14}}</ref>▼
<ref name="Hamp76">{{cite book|title=Saudi Arabia|author=Ham, Anthony; Brekhus Shams, Martha i Madden, Andrew |edition=ilustrirano|publisher=Lonely Planet|year=2004|isbn=1-74059-667-6|url=http://books.google.com/books?id=PddTr1X7hEgC&pg=PA76}}</ref>▼
<ref name="laithy">{{cite book|author=Al-Laithy, Ahmed |title=What Everyone Should Know About the Qur'an|url=http://books.google.com/books?id=5ShMqiiJbNYC&pg=PA61|year=2005|publisher=Garant|isbn=978-90-441-1774-5|pages=61–}}</ref>
<ref name="econom">[http://www.economist.com/node/16438996 A Saudi tower: Mecca versus Las Vegas: Taller, holier and even more popular than (almost) anywhere else], The Economist (2010-06-24), Kairo.</ref>▼
<ref name="khanam">{{cite book|author=Khan, A M |title=Historical Value Of The Qur An And The Hadith|url=http://books.google.com/books?id=ZcMHD5WWL7AC&pg=PA26|year=2003|publisher=Global Vision Publishing Ho|isbn=978-81-87746-47-8|pages=26–}}</ref>
▲<ref name="Hamp76">{{cite book|title=Saudi Arabia|author=Ham, Anthony; Brekhus Shams, Martha i Madden, Andrew |edition=ilustrirano|publisher=Lonely Planet|year=2004|isbn=1-74059-667-6|url=http://books.google.com/books?id=PddTr1X7hEgC&pg=PA76}}</ref>
<ref name="nasr">Nasr, Seyyed (2005). ''Mecca, The Blessed, Medina, The Radiant: The Holiest Cities of Islam''. Aperture ISBN 089381752X</ref>
▲<ref name="
<ref name="merriam">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |year=2001 |isbn=0 87779 546 0 |page=724 |pages= |url=http://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA724}}</ref>▼
▲<ref name="Phippsp85">{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=uRGoSE8AFAAC&pg=PA85|page=85|title=Muhammad and Jesus: a comparison of the prophets and their teachings|author=Phipps, William E.|publisher=Continuum International Publishing Group|year=1999|isbn=0-8264-1207-6}}</ref>
<ref name="independent">{{cite news| url=http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/mecca-for-the-rich-islams-holiest-site-turning-into-vegas-2360114.html | work=The Independent | first=Jerome | last=Taylor | date=24.9.2011|title=Mecca for the rich: Islam's holiest site 'turning into Vegas'}} [http://bh-vjesnik.blogspot.com/2014/02/islamsko-najsvetije-mjesto-pretvara-se.html Članak na bosanskom]</ref>
<ref name="
▲<ref name="econom">[http://www.economist.com/node/16438996 A Saudi tower: Mecca versus Las Vegas: Taller, holier and even more popular than (almost) anywhere else], The Economist (2010-06-24), Kairo.</ref>
▲<ref name="sahib">Al-Sahib bn Abbad “الصاحب بن عباد” , Mu’jam Al-Muheet fi Al-Lughah “مُعْجَمُ الْمُحِيطِ فِي اللغَةِ, Al-Meshkat islamska biblioteka, str. 303</ref>
<ref name="NYT">Fattah, Hassan M.: [http://www.nytimes.com/2005/01/20/international/middleeast/20mecca.html Islamic Pilgrims Bring Cosmopolitan Air to Unlikely City], ''[[The New York Times]]'' (20.1.2005).</ref>
▲<ref name="EIE">"Makka – The pre-Islamic and early Islamic periods", ''Encyclopaedia of Islam''</ref>
▲<ref name="merriam">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |year=2001 |isbn=0 87779 546 0 |page=724 |pages= |url=http://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA724}}</ref>
<ref name="peters 206">{{cite book |title=The Hajj: The Muslim Pilgrimage to Mecca and the Holy Places |last=Peters |first=Francis E.|year=1994 |publisher=Princeton University Press |location= |isbn=0-691-02619-X |page=206 }}</ref>
▲<ref name="lecker">Michael Lecker: ''The Banū Sulaym. A Contribution to the Study of Early Islam.'' Jerusalem 1989. str. 107–140.</ref>
<ref name="esposito">{{cite book |title=What everyone needs to know about Islam |last=Esposito |first=John L.|publisher=Oxford University Press |year=2011 |page=25 |url=http://books.google.com/books?id=2wSVQI3Ya2EC&pg=PA25 |isbn=9780199794133}}</ref>
▲<ref name="baladhuri">el-Balādhurī: ''Kitāb Futūḥ al-Buldān.'' ur. Michael Jan de Goeje. Brill, Leiden, 1866. str. 7.</ref>
▲<ref name="customs">{{cite book|title=Culture and Customs of Saudi Arabia |last=Long |first=David E. |year=2005|isbn=978-0313320217 |url=http://books.google.com/books?id=VKisHwiTxJQC&pg=PA14}}</ref>
▲<ref name="world">''Mecca.'' World Book Encyclopedia. 2003 izdanje. Volume M. str. 353</ref>
▲<ref name="Glassep302">{{cite book|page=302|url=http://books.google.com/books?id=focLrox-frUC&pg=PA302|title=The new encyclopedia of Islam|author=Glassé, Cyril i Smith, Huston |edition=revidirano, ilustrirano|publisher=Rowman Altamira|year=2003|isbn=0-7591-0190-6}}</ref>
▲<ref name="riddah">Elias Shoufany: ''Al-Riddah and the Muslim Conquest of Arabia''. Toronto: University of Toronto Press 1973. str. 15–27.</ref>
▲<ref name="Versteeghp513">{{cite book|page=513|url=http://books.google.com/books?id=OWQOAQAAMAAJ|title=Encyclopedia of Arabic language and linguistics, Volume 4|author=Versteegh, Kees |editor=C. H. M. Versteegh i Kees Versteegh|publisher=Brill|year=2008|isbn=90-04-14476-5}}</ref>
▲<ref name="EIModern">"Makka – The Modern City", ''Encyclopaedia of Islam''</ref>
▲<ref name="Hittip6">{{cite book|page=6|url=http://books.google.com/books?id=9niSNOCIoL8C&pg=PA25|title=Capital cities of Arab Islam|author=Philip Khûri Hitti|publisher=University of Minnesota Press|year=1973|isbn=0-8166-0663-3}}</ref>
▲<ref name="holly">{{cite web|url=http://www.holymakkah.gov.sa/|title=Mecca Municipality |izdavač=Holymakkah.gov.sa|pristupdatum=6.4.2010}}</ref>
}}
| |||