Razlika između verzija stranice "Massachusetts"

{{Audio|en-us-Massachusetts.ogg|'''Massachusetts'''}} (punim nazivom ''Commonwealth of Massachusetts'') je [[SADSjedinjene Američke Države|američka]] [[Savezne države Sjedinjenih Američkih Država|savezna država]] u sjeveroistočnom dijelu [[Sjedinjene Američke Države|SAD]], odnosno u regionu koji se još naziva [[Nova Engleska]]. Graniči južno sa saveznim državama [[Rhode Island]] i [[Connecticut]], zapadno sa [[New York (država)|New Yorkom]], sjeverno sa [[Vermont|Vermontom]] i [[New Hampshire|New Hampshireom]] dok se na istoku nalazi [[Atlantski okean]]. Massachusetts je sedma najmanja savezna država ali je u isto vrijeme četrnaesta po naseljenosti i treća po gustinigustoći naseljenosti od svih saveznih država.<ref>http://www.newenglandone.com/massachusetts.html</ref> Massachusetts se sastoji od dva metropolskametropolitanska područja: ''Greater'' [[Boston]] istočnona istoku i [[Springfield|Springfieldsko]] metropolskometropolitansko područje zapadnona zapadu.<ref>http://www.whitehouse.gov/sites/default/files/omb/bulletins/2013/b-13-01.pdf</ref>

Otprilike dvije trećine stanovnika savezne države živi u području Greateršireg Bostona. Općenito, granice šireg područja grada Bostona su Atlantik na istoku i autoput ''Interstate 495'' na zapadu, sjeveru i jugu. Zapadni Massachusetts ima jedno urbano područje - Hartford-Springfield metropolskometropolitansko područje (još se naziva ''Knowledge Corridor'' odnosno ''Koridor znanja'') uz rijeku [[Connecticut (rijeka)|Connecticut]] rijeku zajedno sa mješavinom ruralnih područja i gradova. Mnoštvo imena gradova i okrugâ u Massachusettsu su identična onim u [[Engleska|Engleskoj]]. Massachusetts ima najviše ljudi od svih saveznih država koje se nalaze u regionu Nove Engleske<ref>http://quickfacts.census.gov/qfd/index.html</ref> i šesta je savezna država po nominalnoj vrijednosti [[Bruto domaći proizvod|BDP]]-a]] po stanovniku.<ref>http://www.bea.gov/newsreleases/regional/gdp_state/2012/pdf/gsp0612.pdf</ref>

Massachusetts je igrao važnu historijsku, kulturnu i komercijalnu ulogu u američkoj historiji. [[Plymouth|Plymouthsku]] koloniju su prvi put vidjeli i naselili hodočasnici 1620. godine, putnici broda ''Mayflower''. Univerzitet [[Harvard]] je osnovan 1636. godine, te je najstarija institucija višeg obrazovanja u [[SAD|Sjedinjenim Državama]]. Godine 1692. godine, grad [[Salem]] i okolna područja su bila pogođena jednom od najpoznatiji američkih događaja masovne histerije još poznato kao [[Salemsko suđenje vješticama]].<ref>http://law2.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/salem/SAL_ACCT.HTM</ref> U 18. vijeku, prvi [[Protestantizam|protestantski]] pokret koji je uticaoutjecao na većinu atlantičkog svijeta je imao korijene odu propovjednikapropovjedniku iz Massachusettsa, JonathanaJonathanu EdwardsaEdwardsu. Krajem 18. vijeka, Boston je postao poznat pod nazivom "Kolijevka slobode" zbog svoje uznemirenosti koja je dovela do američke revolucije i [[Američka deklaracija o nezavisnosti|nezavisnosti Sjedinjenih Država]] od [[Velika Britanija|Velike Britanije]].<ref>http://www.wisegeek.com/why-is-boston-called-the-cradle-of-liberty.htm</ref> Godine 1777. godine, general HenrzHenry Knox je osnovao skladište oružja u Springfieldu koje je služilo za pravljenje zamjenjivih dijelova tokom [[Industrijska revolucija|industrijske revolucije]]. Shayova pobuna 1786. godine, Shayova pobuna, populistička pobuna vođena od strane nezadovoljnih veterana revolucionarnog rata, je dovela je do konvencije [[Ustav|ustava]] Sjedninjenih Američkih Država.<ref>http://www.ushistory.org/us/15a.asp</ref>

Prije [[Američki građanski rat|američkog građanskog rata]], Massachusetts je bio centar pokreta za trijeznost, transcendentalizam i aboliciju. 1837. godine, otvoren je prvi ženski koledž u [[SAD|Sjedninjenim Američkim Državama]] pod nazivom Mount Holyoke u gradu South Hadley.<ref>https://www.mtholyoke.edu/about/history</ref> Krajem 19. vijeka, (današnji) [[Olimpijske igre|olimpijski]] sportovi - košarska i odbojka, su izmišljeni u gradovima zapadnog Massachusettsa - Springfield i Holyoke, respektivno.<ref>http://wonderopolis.org/wonder/who-invented-basketball/</ref><ref>http://inventors.about.com/od/uvstartinventions/a/Vollyball.htm</ref> 2004. godine Massachusetts je bila prva savezna država dakoja je 2004. godine legaliziralegalizirala priznavanje istopolnih brakova kao posljedica odluke vrhovnog suda savezne države. Massachusetts je doprinio mnoge poznate [[Političar|političare]], uključujući članove porodice Adams i Kennedy.

Država je prvobitno ovisilazavisila ood [[Ribolov|ribolovuribolov]]a, [[Poljoprivreda|poljoprivredipoljoprivrede]] i trgovinitrgovine ali se Massachusetts pretvorio u centar proizvodnje tokom industrijske revolucije. Tokom 20. vijeka, ekonomija Massachusettsa se prebacila sa proizvodnje na usluge. U 21. vijeku, Massachusetts je vodeća savezna država u visokom obrazovanju, pružanju zdravstvenih usluga, visokoj tehnologiji i finansijskim uslugama.<ref>www.newenglandone.com/massachusetts.html</ref>

{{reflistrefspisak|2}}