Wikipedia

Razlika između verzija stranice "Lokus (gen)"

Pregled historije
[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Odbijena posljednja izmjena teksta (od strane 188.252.145.151) i vraćena revizija 2486511 od Munjabot
(review)
Red 1:
[[Image:Chromarms.gif|medium|thumb|1000px|Kratki ('''p''') i dugi ('''q''') krak [[hromosom]]a]]
{{Nedostaju izvori}}
[[Image:Chromosome.svg|thumb|[[Hromosom]]ske komponente:<br><BR>(1) [[Hromatida]]<BR>(2) [[Centromera]]<BR>(3) Kratki (p) krak<BR>(4) Dugi (q) krak]]
[[Datoteka:CromossomoBracos.png|mini|desno|150px|Kraći i duži kraj hromosoma]]
[[Image:Neurofibromatosis2-locus.svg|thumb|50px|Primjer pruganja (trakanja) [[hromosom]]a (''banding'')]]
[[Datoteka:Chromosome.svg|mini|desno|150px|Komponente hromosoma :<br /><br />(1) Hromatid<br />(2) Centromer<br />(3) Kraći (''p'') kraj<br />(4) Duži (''q'') kraj]]
 
[[Datoteka:NF2.PNG|mini|desno|150px|Primjer traka]]
U [[genetika|genetici]], '''lokus''' je specifično mjesto (lokacija) ili pozicija (na [[hromosom]]u) jednog [[gen]]a u [[DNK]] sekvenci. Svaki hromosom nosi mnoštvo gena; za [[čovjek]]a je procijenjeno da '[[ploidija|haploidni]]' set [[protein]]a kodiraju geni sa oko 20-25 hilada gena koji su locirani na 23 difrazličita hromosoma. Moguće varijante iste [[Dnk]] sekvence (gena) na datom lokusu označene su kao [[alel]]i. Uređena lista lokusa u određenom [[genom]]u se naziva [[genetička mapa]]. [[Gensko mapiranje]] je proces utvrđivanja lokusa za određenu [[biologija|biološku]] [[osobina|osobinu]].<ref>Ibrulj S., Haverić S., Haverić A. (2008): Citogenetičke metode – Primjena u medicini . Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo,ISBN 978-9958-9344-5-2.</ref><ref>Hadžiselimović R., Pojskić N. (2005): Uvod u humanu imunogenetiku. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-3-4.</ref>
U oblastima [[genetika|genetike]] i [[evolutivna komputacija|evolutivne komputacije]], '''lokus''' predstavlja specifičnu lokaciju [[gen]]a ili [[DNK]]-sekvence na [[hromosom]]u. Sve varijante DNK-sekvence na datom lokusu nazivaju se [[alel]]i. Linearni slijed poznatih lokusa za pojedinačni [[genom]] naziva se [[genska mapa]]. Mapiranje gena je proces u kojem se određuje hromosomska pozicija lokusa koji kontrolira određenu [[biologija|biološku]] osobinu (ili više njih).
 
[[Ploidija|Diploidne]] i [[Ploidija|poliploidne]] [[ćelije (biologija)|ćelije]] čiji hromosomi imaju istovjetneiste alele datog gena nau pripadajućemnekom lokusu su ''homozigotne''zovu se [[homozigot]]i u odnosu na taj gen, adok onesu oni kojekoji imaju različite alele togdatog gena su,na uodređenom tomlokusa pogledu, ''heterozigotne''[[heterozigot]]i.<ref>[http://www.cancer.gov/geneticsdictionary?expand=H|publisher=National Cancer Institute]</ref>▼
 
▲Diploidne i poliploidne [[ćelije (biologija)|ćelije]] čiji hromosomi imaju istovjetne alele datog gena na pripadajućem lokusu su ''homozigotne'' u odnosu na taj gen, a one koje imaju različite alele tog gena su, u tom pogledu, ''heterozigotne''.
== Nomenklatura ==
Lokusa nekog gena na [[hromosom]]u lmože biti napisan kao, npr., '''6p21.3''', gdje se '''21''' se odnosi na '''region 2, bend 1''', što se čita kao ''dva jedan''', a ne kao "dvadeset jedan". Dakle, cijeli lokusa je: '''šest P dva jedan tačka tri'''.
Hromozomski lokus nekog gena mogao bi se zapisati ovako: "6p21.3".
 
{| class="wikitable"
| '''Komponenta''' || '''Objašnjenje'''
|- 1.2
| '''6''' || BrojHromosomski broj (redni hromosoma.u garnituri)
|-
| '''p''' || Pozicija je na kraćojhromosomskom "ruci"kratkom hromosomakraku ('''p'''); za<br> ''petit'q''' na [[francuskioznačava jezik|francuskom]]);dugi krak (prema narednom slovu – iza ''q'p''' označava dužu "ruku".u abecedi)
|- 5.6
| '''21.3''' || Brojevi koji slijede iza slovau predstavljaju poziciju na "ruci"kraku: traka<br>Regija 2, sekcijabend 1, podtrakasub-band 3.<br> TrakeBendovi su vidljivevidljivi pod [[mikroskop]]om kada je [[hromosom]] adekvatnoispruga obojenG trakama. Svaka<br> jeSvaki trakaod numerisanabendova je numeriran, počevši ods 1 za trakubend najbližunajbliže [[centromercentromera|centromeri]]u.<br> PodtrakeSub-bendovi i podsub-podtrake vidljivesub-bendovi su prividljivi na višim većojrezolucijama rezolucijimikroskopiranja.
|}
 
Raspon lokacija specificiranlokusa je naveden na sličan način. Npr.Na primjer, lokus gena ''OCA1 može'' se zapisatimože kaopisati "11q1.4-q2.1", što znači da se nalazije na dužemdugom krajukraku hromosomakromosoma 11, negdje u rasponu od podtrakesub-banda 4 trakeregije 1 ido podtrakesub-banda 1 trakeregije 2.
Krajevi dugog kraka [[hromosom]]a 2 se obilježavaju: '''pter''' i ''qter'' i '''2qter'''
 
== Centisom ==
Krajevi hromosoma označeni su sa ''"ptel"'' i ''"qtel"'', tako da se ''"2qtel"'' odnosi na [[telomer]] dužeg kraja hromosoma 2.
Centisome (ne brkati sa [[centrosom]]) je definiran kao 1% dužine [[hromosom]]a.<ref>{{citation |url=http://www.ai.sri.com/pkarp/pubs/93ismb.pdf |title=Representations of Metabolic Knowledge |authors=Peter D. Karp, Monica Riley |date=2009-01-11}}</ref>
==Reference==
{{reference}}
==Također pogledajte==
*[[Hromosom]]
*[[Centromera]]
[[Kategorija:Genetika]]
[[Kategorija:Citogenetika]]
== Vanjski linkovi ==
* http://genome.ucsc.edu/
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Lokus_(gen)"