Razlika između verzija stranice "Genetička ravnoteža populacije"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
|||
Red 14:
*Pored toga, za održavanje genetičke ravnoteže (ekvilibrijuma) u populaciji neophodno je odsustvo [[evolucija|evolucijskih]] faktora koji je remete ([[selekcija]], [[mutacija|mutacije]], [[izolacija]] i [[genetički drift]]).
Model genetičkog ekvilibrija predstavlja teorijsku osnovu savremene populacijske genetike, a počiva na pretpostavci da se (u odsustvu faktora koji ga remete) relativna frekvencija posmatranih gena (genotipova i fenotipova) ne mijenja u neprekinutom nizu sukcesivnih generacija. Ovaj koncept su (nezavisno jedan od drugog) postulirali engleski matematičar Hardy i njemački liječnik Weinberg (Hardy – Weinbergov zakon, 1908), uočivši da se pod odgovarajućim uvjetima karakteristična genetička struktura populacije održava suglasno određenim matematičkim relacijama.
==== Teorijske relacije osnovnih pokazatelja genetičke strukture ====
Genetički ravnotežni odnosi su mogući samo u panmiktičnim populacijama, što podrazumijeva slučajno formiranje reproduktivnih parova (“tipova parenja”) praćeno i slučajnim spajanjem gameta u ostvarenim reproduktivnim kontaktima. Drugim riječima, temeljni uvjeti za genetičku ravnotežu su da svaka jedinka u populaciji ima podjednake izglede za parenje sa bilo kojom jedinkom suprotnog spola i da, tom prilikom, svaki njen gamet ima jednaku šansu da se spoji sa bilo kojim gametom parnjaka. U takvim okolnostima ostvaruje se i suštinsko obilježje panmiksije – slučajno spajanje svakog gameta sa bilo kojim drugim gametom u populaciji. Pored toga, koncept genetičke ravnoteže u ljudskim (kao i ostalim biparentalnim) populacijama podrazumijeva jednaku reproduktivnost svih genotipova, odnosno postojanost njihovog relativnog učešća u formiranju narednih pokoljenja. To podrazumijeva i pretpostavku da je svaka generacija osnovna i diskretna temporalna jedinica, bez prepokrivanja sa susjednim pokoljenjima. Izuzimajući određena patološka svojstva i ekstreme kvantitativne varijacije, u ljudskoj populaciji se relativno rijetko susreću primjeri diferencijalnog izbora reproduktivnog partnera po najvećem broju individualnih fenotipova (svakako i odgovarajućih genotipova i gena). Svaka selekcija partnera po bilo kojem feno–genotipskom svojstvu predstavlja jedan od osnovnih činilaca remećenja genetičke ravnoteže (o kojima će biti riječi u narednom izlaganju).
U genetički ravnotežnim populacijama, dva alternativna alela (''A'' – ''a'') istog lokusa u potomstvu se slučajno kombinuju (po složenoj vjerovatnoći međusobnog spajanja), pa je frekvencija pojedinih genotipova izraz kvadrata njihove proporcije, tj. ekspanzije binoma (''A''+''a'')<sup>2</sup>.
*Ako relativnu frekvenciju jednog od njih (''A''), kao što je uobičajeno, označimo sa ''p'', a
*drugog (''a'') sa ''q'',
*(pri čemu je ''p'' + ''q'' = 1,00), vjerovatnoća pojave mogućih genotipova iznosi:
(''p'' + ''q'')<sup>2</sup> = p<sup>2</sup> + 2pq + q<sup>2</sup> = 1,00,
gdje je p<sup>2</sup> – frekvencija genotipa ''AA'', 2pq – ''Aa'' i ''q''<sup>2</sup> – ''aa''. U slučaju potpune dominantnosti alelogena A, odgovarajuće frekvencije se obično obilježavaju simbolima D (dominantni homozigoti), H ([[heterozigot]]i) i R (recesivni [[homozigot]]i). Ovdje je, također, neophodno naglasiti da model [[genetička ravnoteža|genetičke ravnoteže]] podrazumijeva da se sve ključne strukture održavanja genetičkog ekvilibrija:
*genske i genotipske frekvencije roditeljske (I) generacije – genotipski sastav reproduktivnih parova – genski fond njihovih gameta –
*genske i genotipske frekvencije (II) pokoljenja potomaka – … (i tako redom) u kontinuiranom trajanju svake vrste biparentalnih organizama obavezno posmatraju kao jedinična cjelina. To znači da zbir učestalosti odgovarajućih kategorija u svakoj od njih iznosi ukupno 1,00, što proizilazi iz činjenice da je suma svih mogućih parcijalnih umnožaka dviju jedinica također = 1,00.
== Reference ==
{{reference}}
| |||