Razlika između verzija stranice "Bjelančevine"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 2:
'''Bjelančevine''' ili '''proteini''' su [[makromolekula|makromolekule]] (''macro''=mnogo, više; ''moliculis''=sićušan, mali;) koje su nastale međusobnim spajanjem [[aminokiselina]. Dogovoreno je da se spojevi koji broje manje od 50 aminokiselina u niz nazivaju [[polipeptidi]], a da se makromolekule sa preko 50 aminokiselina nazivaju proteini. Bjelančevine su vrlo važni sastavni dijelovi svakog [[organizam|organizma]], jer čine neke strukture i supastance koje su neophodne za [[život]]. Bjelančevine se dijele na proste (proteine) i složene bjelančevine (proteide). Složene bjelančevine (proteidi) , osim proteinskog dijela imaju i prostetičku grupu. Prema hemijskom sastavu prostetičke grupe izvršena je podjela složenih bjelančevina na : nukleoproteide, hromoproteide, glikoproteide, fosfoproteide i lipoproteide.<ref>Hadžiselimović R., Pojskić N. (2005): Uvod u humanu imunogenetiku. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-3-4.</ref><ref>Kapur Pojskić L., Ed. (2014): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju, 2. izdanje. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 978-9958-9344-8-3.</ref>
♠== Sinteza ==
Sinteza bjelančevina se dešava u ćelijama živih organizama, na specifičnim tjelašcima u ćeliji nazvanim [[ribosom]]i. Svaki [[protein]] ima svoj tačan niz [[aminokiselina]], a informacija o njegovoj sintezi i osobenostima se nalazi unutar [[DNK]] organizma koji se posmatra. U [[DNK]] se nalazi specifičan kod koji definiše raspored i broj [[aminokiselina]] koje čine jedan protein. Promjenom redoslijeda samo jedne karike u lancu nastaće nova bjelančevina, potpuno novih osobina.<ref>Kornberg A. (1989): For the love of enzymes – The Odyssay of a biochemist. Harvard University Press, Cambridge (Mass.), London, ISBN 0-674-30775-5, ISBN 0-674-30776-3.</ref>
Red 8:
Sinteza proteina se odvija u kontinuiranom procesu koji ima nekoliko faza.
*'''Inicijacija''' je početna faza sinteze proteina, u kojoj počinje transkripcija [[genetička informacija|genetičke informacije]], uz katalitičko posredovanje odgovarajućih [[
*'''Elongacija''' je faza u kojoj se produžava lanac ugrađenih aminokiselina, zahvaljujući očitavanjem narednih [[triplet]]a u iRNK. Elongacija traje sve dotle dok se ne realizira kompletni redoslijed aminokiselina koje su kodirane [[genetička informacija|genetičkom informacijom]] specifične iRNk, kao komplementarnom kopijom jednog polulanca odgovarajućeg [[lokus]]a.
*'''Terminacija''' molekule proteina nastaje nakon što iRNK ne realizira kodiranje posljednje aminokiseline u specifičnom polipeptidnom lancu ([[protein]]u).
| |||