Razlika između verzija stranice "Motor s unutrašnjim sagorijevanjem"

'''Motor s unutrašnjim sagorijevanjem''' (SUS motor) jejeste motor kod kojeg se sagorijevanje goriva (obično fosilnih goriva) odvija u komori za sagorijevanje. Kod ovih motora, toplotna energija goriva se kroz proces sagorijevanja u cilindru motora prvo pretvara u toplotnu energiju a potom se toplotna energija pretvara u mehanički rad koji se manifestuje kretanjem klipa unutar cilindra. Prvi SUS motor je napravio [[Étienne Lenoir]].<ref name=r1 >{{cite web|author=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/290504/internal-combustion-engine |title=Encyclopædia Britannica: Internal Combustion engines |publisher=Britannica.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name=r2 >{{cite web|url=http://www.answers.com/topic/internal-combustion-engine?cat=technology |title=Internal combustion engine |publisher=Answers.com |date=2009-05-09 |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name=r3 >{{cite web|url=http://inventors.about.com/gi/dynamic/offsite.htm?site=http://www.bartleby.com/65/in/intern-co.html |title=Columbia encyclopedia: Internal combustion engine |publisher=Inventors.about.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name=r4 >{{cite web|url=http://www.infoplease.com/ce6/sci/A0825332.html |title=Private Tutor |publisher=Infoplease.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref>

Pojam ‘’motor s unutrašnjim sagorijevanjem‘’ se obično odnosi na SUS motori kod kojih se process sagorijevanja obavlja s prekidima. Osim ovih motora, postoje i motori s unutrašnjim sagorijevanjem kod kojih se proces sagorijevanja obavlja kontinuirano i takvi motori su: [[Plinska turbina|plinske turbine]], [[Mlaznimlazni motor|mlazni motori]]i (reaktivni motori), i većina [[Raketni motor|raketnih motora]]. Ovi SUS motori s kontinuiranim procesom sagorijevanja rade na istom principu kao i prethodno opisani. <ref name="r1 >{{cite web|author=Encyclopædia Britannica |url=http:"//www.britannica.com/EBchecked/topic/290504/internal-combustion-engine |title=Encyclopædia Britannica: Internal Combustion engines |publisher=Britannica.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name="r2 >{{cite web|url=http:"//www.answers.com/topic/internal-combustion-engine?cat=technology |title=Internal combustion engine |publisher=Answers.com |date=2009-05-09 |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name="r3 >{{cite web|url=http:"//inventors.about.com/gi/dynamic/offsite.htm?site=http://www.bartleby.com/65/in/intern-co.html |title=Columbia encyclopedia: Internal combustion engine |publisher=Inventors.about.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref><ref name="r4 >{{cite web|url=http:"//www.infoplease.com/ce6/sci/A0825332.html |title=Private Tutor |publisher=Infoplease.com |date= |accessdate=2010-08-28}}</ref>

:brzohodne

Princip rada dvotaktnog motora je jednostavan. Dvotaktni motor ima dva takta, prvi takt sadrži usisavanje i komprimiranje [[zrak]]a, dok je drugi takt radni, odnosno sadrži ekspanziju i izbacivanje sagorijelih plinova. Kretanjem klipa iz '''donje mrtve tačke''' (u daljnjem tekstu '''[[DMT-motora|DMT]]''') započinje prvi takt. Na donjem dijelu zida cilindra nalaze se usisni kanali za usisavanje svježeg zraka kojeg potiskuje [[turbopunjač|punjač]]. Prolaskom klipa iznad usisnih kanala prestaje dotok svježeg [[zrak]]a i počinje komprimiranje zraka. Klip se kreće prema '''gornjoj mrtvoj tački''' (u daljnjem tekstu '''[[GMT-motora|GMT]]'''). Kada klip stigne u GMT započinje radni takt. Međutim, [[Ubrizgavanje goriva|ubrizgavanje goriva]] započinje nekoliko stepeni prije GMT. Ubrizgavanjem goriva u prostor cilindra, ono se samozapaljuje zbog visoke temperature komprimiranog zraka i fino raspršenogt goriva. Gorivo se ubrizgava pod [[pritisak|pritiskom]] od oko 150 [[bar (jedinica)|bara]]. Nakon ekspanzije klip kreće prema DMT i okreće vratilo na koje je spojen. Izbacivanjne sagorijelih plinova počinje kada klip svojim kretanjem prema DMT otvori ispušne kanale na zidu cilindra, koji su smješteni iznad usisnih kanala tako da većina izgorene smjese iziđe van prostora cilindra, tako da kad klip otvori usisne kanale svježi zrak pomogne ispiranju cilindra od izgorene smjese. Dolaskom klipa u DMT završava radni takt i započinje prvi.

Prvi radni takt u toku rada SUS motora je takt usisavanja. Za veijeme ovog radnog takta smjesa zraka i goriva se usisava u motor (kod motora sa spoljašnjim obrazovanjem smjese, npr. Otto motor sa karburatorom) ili se usisava samo zrak, a gorivo se ubrizgava pod pritiskom (Otto motor sa direktnim ubrizgavanjem). Kod nekih motora se gorivo ubrizgava tek u taktu kompresije (Dizel motor). Zadatak procesa usisavanja jeste da motor obezbijedi smjesu goriva ili samo vazduh za kasniji radni takt u toku kojeg se vrši sagorijevanje te smjese. Za vrijeme trajanja ovog radnog takta klip se kreće iz [[Gornja mrtva tačka|gornje mrtve tačke]] (GMT) ka [[Donja mrtva tačka|donje mrtve tačke]] (DMT) pri čemu je otvoren [[Usisni ventil|usisni]] a zatvoren [[Izduvni ventil |izduvniispušni ventil]].

==Osnovni dijelovi klipnih SUS motora==

Klip je dio motora koji se nalazi unutar cilindra motora i koji se kreće pravolinijski od GMT do DMT. Oslobođenu energiju u toku takta sagorijevanja klip prenosi preko klipnjače na koljenasto vratilo pri čemu se pravolinijsko kretanje klipa manifestuje obrtanjem koljenastog vratila.

Pumpa visokog pritiska za ubrizgavanje goriva je uređaj za ubrizgavanje goriva a nalazi se samo kod dizel motora zbog drugačijeg procesa koji se odvija u cilindru motora. Naime kod dizel motora ne postoje svjećice koje iniciraju paljenje gorive smjese već se pri kraju takta sabijanja kada pritisak zraka u cilindru dostigne određeni pritisak i određenu temperature, u cilindar ubrizgava gorivo pod visokim pritiskom pri čemu dolazi do njegovog samozapaljenja usljed visokog pritiska i temperature sabijenog zraka koji se nalazi u cilindru. Pritisak ubrizgavanja je rastao tokom razvoja ove vrste motora te je danas dostigao vrijednost od 1200 [[Bar|bar]]a.