Verzija na dan 27 septembar 2014 u 17:04 uredi Yahadzija (razgovor \| doprinosi) Urednici 23.119 edits m →‎Vidi također ← Starija izmjena		Verzija na dan 27 septembar 2014 u 17:06 uredi poništi Yahadzija (razgovor \| doprinosi) Urednici 23.119 edits m →‎Faktori i dinamika formiranja osobina Novija izmjena →
Red 28: U vezi sa biološkim osnovama ispoljavanja individualne varijacije, neophodno je poznavanje prirode interakcije genotipa i spoljne sredine u formiranju pojedinih fenotipskih svojstava i organizma u cjelini. Budući da se u [[genetička analiza\|genetičkoj analizi]] posmatra ograničen obim individualne promjenljivosti, uobičajeno je da se pojam genotipa odnosi i na genetičke faktore pojedinih svojstava i njihovih kombinacija. S druge strane, i fenotipska svojstva se, također, mogu posmatrati parcijalno ili kompleksno. Genotipom i fenotipom se označavaju i određene skupine organizama sa odgovarajućim zajedničkim nasljednim svojstvima. Nasljeđivanje mnogih normalnih i patoloških svojstava može se prihvatljivo objasniti osnovnim postulatima [[Mendelovska genetika\|~~Mendelovske~~mendelovske (mendelijanske) genetike]], bez obzira na prirodu varijacije (boja, oblik, veličina, [[morfologija\|morfološka]] i [[anatomija\|anatomska]] struktura, [[funkcija]], [[biohemija\|biohemijski]] sastav, mentalni i [[etologija\|etološki]] sklop i dr.) ili njen nivo ([[molekula]]rni, [[ćelije\|ćelijski]], [[tkivo\|tkivni]], [[organ]]ski, [[individua]]lni). Međutim, organizam nije prosti zbir jedinačnih osobina i elemenata, a posjedovanje jednog gena ne znači da njegovi nosioci nužno imaju odgovarajuće obilježje. Sve uočljive osobine organizma u ogromnoj većini slučajeva su rezultat uzajamnog djelovanja mnogih gena (''[[poligenija]]''), odnosno određeni gen polivalentno (''[[plejotropija]]'') utiče na formiranje više svojstava (''[[polifenija]]''). S tim u vezi treba podsjetiti da, i u hipotetičnim okolnostima učešća kompletnog genotipa u formiranju svakog individualnog svojstva, u [[gametogeneza\|gametogenezi]] [[gen]]i (izuzimajući [[vezani geni\|vezane]]) nezavisno [[segregacija\|segregiraju]], tj. održavaju svoju individualnost i partikularizam. [[Gamet]]i, uostalom, sadrže genetičku šifru svih individualnih svojstava i potencijala (od kojih neke uopće ne ispoljavaju), što se, u principu, ne odnosi i na sve somatične ćelije i tkiva – u kojima se realizuju samo njihove specifične konstelacije. Dug je i kompleksan, a još uvijek nedovoljno poznat, splet procesa što se dešavaju od formiranja [[zigot]]nog genotipa pa do [[fenotip]]a odraslog organizma, koji je obuhvaćen općim pojmom razvića. U suštini, život i jeste neprekinuti [[razvoj]] i starenje, a njihove [[fenotip]]ske manifestacije se mogu posmatrati na svakom proučavanom stupnju individualne [[metamorfoza\|metamorfoze]]. Fenotip se, prema tome, neprestano mijenja – u morfološko-anatomskom, funkcionalnom, etološkom, mentalnom i socijalnom kompleksu. Tokom ontogeneza\|ontogeneze]], naslijeđeni geni samo određuju prirodu i raspon mogućeg variranja odgovarajućeg svojstva unutar koga se ostvareni fenotip formira kao rezultanta njihove interakcije sa sredinskim utjecajima. Začetna ćelija ([[zigot]]) kojom počinje [[život]] individue, dakle, sadrži sve nasljedne osnove građe i funkcije odraslog organizma, čija se svojstva oblikuju u složenim razvojnim procesima na koje neizbježno utiče i spoljna sredina. Red 37: Relativni omjer ukupnog doprinosa genetićkih i negenetičkih faktora realizaciji određenog fenotipskog svojstva (bez obzira na njegovu prirodu) označava se kao [[heritabilnost]]. == Reference == {{reference}}

Razlika između verzija stranice "Osobina"