Razlika između verzija stranice "Pakistan"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
Red 56:
* [[Sjeverna područja (Kašmir)]]
==
[[Datoteka:Paktopo de.jpg|mini|desno|250px|Topografska karta Pakistana]]
[[Datoteka:K2 8611.jpg|mini|desno|250px|Vrh [[K2]] (8611 m), najviša tačka Pakistana]]
Pakistan se nalazi u južnom dijelu [[Azija|Azije]]. Prostire se između 24. i 37. sjeverne geografske širine, te između 61. i 77. istočne geografske dužine na površini od 796,095 km² čime je deveta po veličini država u Aziji. Podijeljen u tri velike geografske cjeline: pojas visokih planina na sjeveru, visoravan Balokistan i ravnica oko rijeke [[Ind]] koja formira dva subregiona - [[Pandžab]] i [[Sindh]].
==
Sjeverni pojas visokih planina u Pakistanu čine planine [[Hindukuš]], [[Karakoram]] i dijelovi planinskog lanca [[Himalaji|Himalaja]]. Ove planine ujedno predstavljaju i prirodne granice Pakistana na sjeveru, jer se Himalaji prostiru u pravcu sjeveroistoka i razdvajaju teritoriju Pakistana i [[Kina|Kine]], dok se planina Hindukuš prostire prema sjeverozapadu od planine Karakorum, prodire duboko u teritoriju [[Afganistan]]a i prirodno formira nekoliko prolaza između dvije zemlje. U ovom planinskom području ima preko 35 planinskih vrhova koji su viši od 7.000 metara. Od 50 najviših svjetskih planinskih vrhova, njih 40 se nalazi u Pakistanu. Najviši od njih je vrh [[K2]], od kojeg je viši jedino [[Mont Everest]]. Ako se izuzmu Sjeverni i Južni pol, planinska oblast Pakistana je i područje sa najvećim brojem lednika.
Visoravan [[Balokistan]] se nalazi na istočnom dijelu Iranskog platoa i preko nje prelaze putevi koji spajaju Jugozapadnu, Centralnu i Južnu Aziju. Ova oblast je uglavnom pustinjska i u njoj dominira pustinja [[Kharan (pustinja)|Kharan]]. Sa druge strane, oblast je bogata prirodnim resursima - naftom, gasom, bakrom i zlatom.
Oblast oko rijeke Ind je plodno ravničarsko zemljište koje se koristi za poljoprivredu. Sve veće rijeke u zemlji se ulivaju u rijeku Ind, koja protiče cijelim Pakistanom. Za vrijeme britanske kolonijalne vlasti u Pakistanu izgrađene su dvije brane na rijeci Ind i irigacioni sistem, jedan od najvećih takvih sistema na svijetu. Danas ove brane imaju značajnu ulogu u sprječavanju poplava, a irigacioni sistem obezbjeđuje navodnjavanje poljoprivrednim kulturama.
===Klima===
Klima Pakistana je umjerena, a u nekim dijelovima zemlje varira od tropske do ujmerene. Iako se Pakistan nalazi u regiji monsuna, klima je pretežno suha sa malo padavina. Zime su obično hladne i suhe, a traju od [[decembar|decembra]] do [[februar]]a. Proljeća su topla i suha, te traju od [[marta]] do maja nakon čega počinje ljetno monsunsko razdoblje koje traje do [[septembar|septembra]]. Drugo monsunsko razdoblje traje od [[oktobar|oktobra]] do [[novembar|novembra]].
Značajnije padavine (preko 1.000 mm godišnje) se događaju u sjevernom Pandžabu. [[Lahore]] godišnje prima oko 500 mm, dok u južnom Pandžabu i Sindhu je taj prosjek manji od 200 mm. Iznimno sušno područje je [[Beludžistan]], gdje u zapadnim područjima godišnje padne manje od 100 mm padavina. Najveći broj padavina ovdje padne u zimi. Najviša zabilježena temperatura u Pakistanu je izmjerena u [[Multan]]u u [[juni|junu]] [[1993.]] godine, kad je temperatura narasla do 54°C.
== Privreda ==
Line 88 ⟶ 98:
==Kultura==
Demografska slika Pakistana je odraz viševjekovnog miješanja kultura, religija i etničkih grupa. Kuhinja, [[arhitektura]], odjeća i [[literatura]] je rezultat velikog uticaja muslimanskih vladara koji su ili vladali Pakistanom ili bili u prolazu. Dubok trag u kulturi Pakistana su ostavili [[Moguli]] i [[Afgani]], koji su između ostalog donijeli novi materijal za pravljenje odjeće i novu modu odijevanja, koje se može danas vidjeti u nacionalnoj nošnji Pakistana. Nacionalna nošnja se sastoji od širokih pantalona (svijetlih i raznolikih boja za žene i jednobojnih za muškarce) koje se zovu šalvare (na [[Urdu]]'''شلوار قمیض'''). Gornji dio nošnje se sastoji od dugačke majice ili tunike koja se zove šervan (na Urdu '''شیروانی'''). Muškarac pored šalvara i šervana nosi i pravougaonu kapu na glavi (bijele, crvene ili zelene - boja [[Islam]]a), koja se zove [[fes]].
▲[[Datoteka:Bedouin man with Fez.jpg|left|thumb|100px|Fes]]
===Muzika===
Muzika Pakistana varira od regije do regije. Narodna muzika sa tradicionalnim prizvukom se naziva kavali ('''قوٌالی,'''). Oralna poezija se naziva gazal ('''غزل''') i arapskog je porijekla. U modernoj muzici često dolazi do spajanja elemenata folk muzike sa elementima zapadne muzike. Poznati pakistanski izvođači narodne muzike su [[Nusrat Fateh Ali Kan]], [[Mehdi Hasan]], [[Gulan Ali]], [[Farida Kanum]], [[Tahira Sid]] i [[Ikbal Bano]]. Po dolasku afganskih izbjeglica, pašto i
===Mediji===
Do [[1990.]] godine, državna televizija PTV je dominirala medijskim prostorom, ali nakon privatizacije, pojavile su se mnoge privatne TV stanice ([http://www.geo.tv GeoTV], [http://www.indus.tv Indus TV], [http://www.hum.tv Xum], [http://ptv.com.pk/webptv/index.asp Državna Televizija Pakistana]). Mnoge američke, evropske i azijske TV stanice su dostupne većini stanovništva Pakistana putem kablovske pretplate ili satelita. Postoji i mala filmska industrija u [[Lahore|Lahoru]] i Pešavaru (lokalno se zove Lolivud i Polivud). Iako su filmovi iz Bolivuda zabranjeni, indijske filmske zvijezde su veoma popularne.
Najvećim dijelom, stanovništvo Pakistana su poliglote, znajući najmanje dva jezika. 96% stanovništva čine muslimani. Porodica i tradicionalne vrijednosti se visoko kotiraju. U posljednjih nekoliko godina došlo je do stvaranja srednje klase u gradovima kao što su [[Karači]], [[Lahore|Lahor]], Hajderabad, [[Fajsalabad]] i [[Pešavar]]. Ti gradovi se kreću više ka slobodnoj ekonomiji i liberalizmu <ref name="secular_middle">Beinart, Peter. "Understate". <u>The New Republic Online</u>. 1. juli 2002.</ref> , dok je sjever zemlje veoma konzervativan. Globalizacija i zapadna kultura je imala ogroman uticaj na Pakistan. Prema Kernijevom/FP Indeksu Globalizacije, Pakistan je na 46. mjestu<ref name="globalization">[http://www.foreignpolicy.com/issue_marapr_2004/countrydetail.php?country=Pakistan Kearney Foreign Policy Globalization Index]</ref>. Oko četiri miliona Pakistanaca živi van zemlje <ref name="expats">http://www.pakistaneconomist.com/database1/cover/c2000-50.asp Pristupljeno URL-u 17. mart 2006</ref> (pola miliona u [[SAD]]-u<ref name="expats_us">Ahmed, Fasih. "U.S. Rules Give Pakistan a Windfall". Wall Street Journal. New York, New York. 22. oktobar 2003. str. A18.</ref>, oko milion u [[Saudijska Arabija|Saudijskoj Arabiji]]<ref name="expats_saudi">Hussain, Shaiq. [http://www.nation.com.pk/daily/june-2005/25/index11.php Musharraf to focus on Palestine in Saudia visit from today]. <u>The Nation</u>. 25. juni 2005. Pristupljeno URL-u 17. mart 2006</ref> , i oko milion u [[Velika Britanija|Velikoj Britaniji]].<ref name="expats_uk">Howells, Kim. [http://www.gnn.gov.uk/Content/Detail.asp?ReleaseID=225131&NewsAreaID=2 Kim Howells arrives in Pakistan]. <u>Foreign and Commonwealth Office (National)</u>. 6. septembar 2006. Pristupljeno URL-u 22. oktobar 2006</ref>.
| |||