Razlika između izmjena na stranici "Evropa (satelit)"

Evropa (satelit) (uredi)

Verzija na dan 27 august 2014 u 23:02

Dodano 97 bajtova ,  prije 6 godina
nema sažetka izmjene
m (Bot: Interwiki za izabrane članke za no:Europa (måne); kozmetičke promjene)
{{Nedostaju izvori}}
{{Prijevod}}
{{Infokutija nebesko tijelo
| ime = Evropa
}}
'''Evropa''' je satelit [[Jupiter]]a. Kruži oko Jupitera na udaljenosti od 670 900 km. Evropin poluprečnik iznosi 1569 km, a masa 4.80 &times; 10<sup>22</sup>kg.
== Historija istraživanja ==▼
 
[[Galileo Galilej]] je [[1610]]<ref name="planetarynames">http://planetarynames.wr.usgs.gov/append7.html</ref>. godine prvi uperio teleskop prema Jupiteru i otkrio 4 Jupiterova satelita (Io, Evropa, Ganimed i Kalisto), koji se po njemu zovu ''galilejanski''. To je bio dokaz [[Nikola Kopernik|Kopernikove]] heliocentrične teorije jer se dokazalo da se ne vrti sve oko Zemlje.▼
== Fizička svojstva ==
 
Evropa, kao i [[Io (mjesec)|Io]], za razliku od ostalih planetnihplanetarnih satelita, ima fizička svojstva donekle slična terestričkim planetimaplanetama ([[Merkur (planeta)|Merkur]], [[Venera]], [[Zemlja (planeta)|Zemlja]] i [[Mars]]), što znači da je građena uglavnom od otopljenih silikata. Evropa, međutim, za razliku od Ioa, ima sloj leda na površini. Posljednji podaci s letjelice [[Galileo (letjelica)|Galileo]] upućuju na postojanje malemalog željezneželjeznog jezgrejezgra.
 
Ono što je karakteristično za Evropu je vrlo vjerojatnovjerovatno postojanje [[voda|vodenog]] okeana ispod površine, dubine oko 50 km. Ako bi se ove pretpostavke pokazale tačnim, bilo bi to prvo otkriće većih količina vode u tekućem stanju, izvan Zemlje. Zamrzavanje okeana, koji se zapravo sastoji od poluotopljenog leda, priječisprječava toplotna energija oslobođena plimnim silama. Toplota oslobođena u Evropinoj površini je oko 10 puta manja od one unutar Ioa.
 
Posljednje fotografije [[Svemirski teleskop Hubble|teleskopa Hubble]] otkrivaju postojanje vrlo slabašne atmosfere (10-11 bara) koja sadrži i [[kisik]]. Evropin kisik nije biološkog porijekla, već nastaje djelovanjem Sunca i nabijenih čestica na površinski led.
Evropina je površina jedinstvena u Sunčevom sistemu. Vrlo je glatka - nema planina iznad nekoliko stotina metara visine. Krateri su također vrlo rijetki - uočena su samo tri s prečnicima većim od 5 km. Sve ovo upućuje na vrlo mladu i aktivnu površinu. Fotografije Evropine površine podsjećaju na fotografije zemaljskih ledenih mora.
 
Najupečatljiviji detalji Evropine površine su grupe tamnih linija koje obuhvaćaju cijeli satelit - takozvani '''flexi'''. Veće su oko 20 km široke, s nejasnim rubovima i središnjomcentralnom linijom svjetlijeg materijala. Flexi nastaju uslijed skupljanja i rastezanja EuropeEvrope pod djelovanjem plimnih sila promjenjivog intenziteta. Simulacije pokazuju da bi ovakve linije mogle nastati upravo u slučaju postojanja okeana ispod površine.
 
Možda najuvjerljiviji dokaz da Evropina kora pluta na okeanu su slike razbijenih i ispremještanih santi leda. U tim područjima Evropina kora izgleda kao razbijena slagalica. Simulacije su pokazale da se razbijeni dijelovi kore nisu mogli okrenuti naopako ili zarotirati samo klizanjem, već je bilo potrebno da plutaju. Jedno od novijih istraživanja pokazalo je, na temelju morfologije (oblika) kratera različitih dimenzija, da okean u Evropinoj unutrašnjosti vjerojatno postoji (ili je postojao), ali se skriva iza najmanje 19 km debele kore.
Za oko 2,5 milijardi godina, kada se [[Sunce]] pretvori u crvenog diva, Evropina bi se površina mogla ponovno otopiti.
 
=== MagnetskoMagnetno polje ===
 
Letjelica "Galileo" pronašala je pronašala slabo Evropino magnetsko polje, oko 4 puta slabije od [[Ganimed (mjesec)|Ganimedovog]]. Njeno magnetskomagnetno polje je promjenjivopromjenljivo - mijenja se kako Evropa prolazi kroz različita područja Jupiterovog magnetskog polja. Ovo je jak dokaz postojanju vodljivog materijala u unutrašnjosti Evrope - možda slanog okeana.
 
▲== Historija istraživanja ==
 
▲[[Galileo Galilej]] je [[1610]]. godine prvi uperio teleskop prema Jupiteru i otkrio 4 Jupiterova satelita (Io, Evropa, Ganimed i Kalisto), koji se po njemu zovu ''galilejanski''. To je bio dokaz [[Nikola Kopernik|Kopernikove]] heliocentrične teorije jer se dokazalo da se ne vrti sve oko Zemlje.
 
== Fotografisanje ==
Tri su letjelice poslale na Zemlju fotografije ovog satelita: [[Voyager 1]], [[Voyager 2]], te [[Galileo (letjelica)|Galileo]], a u pripremi je [[Europa Orbiter]].
 
* [[Jupiterovi prirodni sateliti]]
* [[Snježna grudva Zemlja]]
== Reference ==
 
{{reference}}
{{Jupiterovi prirodni sateliti}}
 
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Posebno:MobileDiff/2460728"