Razlika između verzija stranice "Sat (instrument)"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m (p)ne ispravka |
m pne ispravka |
||
Red 9:
Sat je jedan od najstarijih ljudskih pronalazaka. U principu, potrebno je znati osnovne fizičke procese koji se ponavljaju s određenom učestalošću, i način da se izmjeri koliko taj proces traje. Kao što se godišnja doba i faze mjeseca mogu iskoristiti za mjerenje protoka određenih dužih perioda vremena, tako se i kraći periodi mogu koristiti za mjerenje sati i minuta. [[Sunčani sat]], koji mjeri vrijeme dana pomoću smjera sjenke koju baca određeni predmet osvetljen suncem, bio je dobro poznat u drevnim vremenima. Kandila i štapići tamjana koji gore predvidivom brzinom također su korišćeni kao satovi. [[Pješčani sat]]ovi mjerili su vreme prolaskom sitnog peska kroz uzani otvor na staklenoj posudi.
Istoričar [[Vitruvije]] izveštava da su [[Stari Egipat|stari Egipćani]] koristili [[Vodeni sat|klepsidru]], vremenski mehanizam koji radi na vodu. Historičari se ne slažu o porijeklu „Antikitera mehanizma“ (satnog mehanizma pronađenog kraj grčkog ostrva Antikitera, za koji se vjeruje da potiče iz [[87. p. n. e.]]) ali se smatra da je to bio rani mehanički sat. Do [[9. vijek p. n. e.|9. vijeka p. n. e.]] mehanički satovi nisu imali uspinjač. Postoji bilješka da je [[1176]]. u katedrali Sens instaliran „orolog“ (od grkih riječi ''hora'', sat, i ''legein'', govoriti) – riječ koja se u Francuskoj još upotrebljava za velike satove. Ova riječ je navela naučnike da varuju da ovi satovi na kulama nisu imali kazaljke i brojčanike, već su „govorili“ vrijeme zvučnim signalima kao što su zvona.
Prvi prilično tačni satovi su satovi na tornjevima iz [[13. vijek]]a izrađeni za kaluđere u Sjevernoj Italiji (a možda su ih oni i napravili). Korišteni su da objavljuju „kanonske sate“ u intervalima između molitvi. „Kanonski satovi“ su se razlikovali po dužini vremena, i menjali su se s promenama izlaska i zalaska sunca.
| |||