Razlika između verzija stranice "Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m r2.6.4) (robot dodaje: gl:Carlos IV de Luxemburgo |
No edit summary |
||
Red 19:
'''Karlo IV Luksemburgovac''' ([[Prag]], [[14. maj]] [[1316]] - [[Prag]], [[29. novembar]] [[1378]]) je bio [[Češka|češki]] [[kralj]] od [[1346]]. i [[car]] Svetog Rimskog Carstva ([[1347]]-1378).
Karlo IV je sin češkog kralja [[Ivan, kralj Češke|Ivana]] i [[Elizabeta Premislovna (češka kraljica)|Elizabete]], kćerke češkog kralja [[Vjenceslav II, kralj Češke|Vjenceslava II]]. Poslije očeve smrti postao je češki kralj, a njemačko plemstvo mu je dodijelilo i titulu njemačkog kralja [[11. juli|11. jula]] [[1346]]. i krunisan [[26. novembar|26. novembra]] u [[Bon]]u. [[1355]]. je krunisan za kralja [[Italija|Italije]]. Karlo IV je obećao [[papa|papi]] [[Klement VI|Klementu VI]] određene ustupke i time dovršio dugotrajni [[sukob papstva i carstva]]. U vezama sa papstvom krunisan je za kralja [[Lombardija|Lombardije]], a na kraju i za rimsko-njemačkog cara. Time je postao i jedini vladar svih kraljevina [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog rimskog carstva]].
Proširio je carstvo [[1364]]. pripajanjem [[Austrija|Austrije]] i [[Ugarska|Ugarske]]. Izdao je [[1356]]. čuvenu Zlatnu bulu. Zlatnom bulom Češka je postala slobodna zemlja. Bulom je uveden carski [[ustav]], postupak biranja cara i definisane su dužnosti sedmorice elektora. To su bili izborni knezovi koji su imali veliku snagu zbog učešća u izboru cara ([[grof]] [[palatin]] od [[Rajna|Rajne]], [[markgrof]] od [[Brandenburg]]a, [[vojvoda]] od [[Saska|Saske]], kralj [[Bohemija|Bohemije]] i [[nadbiskup]]i Mainza, Triera i Kölna).
Karlo IV bio je učen čovjek. Nastojao je ekonomski uzdignuti Češku. Podigao je prašku [[Biskupija|biskupiju]] na rang [[Nadbiskupija|nadbiskupije]]. Založio se za uljepšavanje [[Prag]]a svjetovnim i crkvenim građevinama. Osnovao je [[Univerzitet]] u Pragu [[1348]]. To je bio prvi slavenski univerzitet u Evropi.
== Brakovi i potomstvo ==
S prvom suprugom, [[Blanka Valojska|Blankom Valojskom]], imao je dvije kćerke:
*[[Margareta Luksemburška|Margaretu]], prvu suprugu ugarskog kralja [[Ludovik I, kralj Ugarske|Ludovika I]]
*[[Katarina Luksemburška|Katarinu]], suprugu austrijskog vojvode [[Rudolf IV, vojvoda Austrije|Rudolfa IV]] i bavarskog vojvode [[Oton V, vojvoda Bavarske|Otona V]]
S drugom suprugom, [[Ana Palatinska|Anom Palatinskom]], imao je kratkovječnog sina Vjenceslava. S trećom suprugom, [[Ana Pjast (carica)|Anom Pjast]], imao je:
*[[Vjenceslav, kralj Njemačke|Vjenceslava]], kralja Njemačke i Češke
*[[Elizabeta Luksemburška (1358-1373)|Elizabetu]], suprugu austrijskog vojvode [[Albert III, vojvoda Austrije|Alberta III]]
S [[Elizabeta Pjast (carica)|Elizabetom Pjast]] imao je:
*[[Ana Luksemburška|Anu]], suprugu engleskog kralja [[Rikard II, kralj Engleske|Rikarda II]]
*[[Sigismund Luksemburški|Sigismunda]], cara Svetog Rimskog Carstva, kralja Ugarske i Češke
*[[Ivan, vojvoda Görlitza|Ivana]], vojvodu Görlitza
*Karla
*Margaretu, suprugu nirnberškog markgrofa [[Ivan III, markgrof Nürnberga|Ivana III]]
*Henrika
{{Početak redoslijedne kutije}}
| |||