Razlika između verzija stranice "Španski građanski rat"
| [nepregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m r2.7.1) (robot dodaje: fy:Spaanske boargerkriich |
+ slika |
||
Red 1:
[[Datoteka:The_El_Campesino_directing_Republican_soldiers_at_Villanueva_de_la_Canada.jpg|thumb|desno|300px|Republikanske trupe]]
'''Španski građanski rat''' je naziv za oružani sukob koji se od [[1936]]. do [[1939]]. godine vodio u [[Španija|Španiji]] između legalne vlade i različitih lijevih grupa na jednoj, te desničarskih nacionalističkih pobunjenika na čelu s [[Francisco Franco|Franciscom Francom]] na drugoj strani.
Line 12 ⟶ 13:
U samoj Španiji je nacionalistima na ruku išlo to što su srž njenih oružanih formacije činile jedinice pod komandom profesionalnih oficira te iskusne kolonijalne trupe. Brojčano jače republikanske snage su se, pak, sastojale samo dijelom od profesionalne vojske, dok su većinu činile slabo organizirane i koordinirane milicije, kojima je veliki problem predstavljala nedisciplina. Dodatni problem je bio i veliki ideološki raskol na republikanskoj strani - dok je dio pristaša Republike isključivo htio odbraniti demokratske institucije, anarhisti i trockisti su građanski rat shvatili kao priliku za izvođenje revolucije. Taj raskol je godine 1938. eskalirao u oružane sukobe koji su bitno oslabili kako vanjskopolitički, tako i vojni položaj Republike.
[[Datoteka:PicassoGuernica.jpg|thumb|desno|[[Pablo Picasso]] je naslikao djelo [[Guernica]] kao odgovor na bombardovanje baskijskog grada Guernica, od strane njemačkih i italijanskih aviona, 26. aprila 1937., što je bila podrška španskim naionalističkim snagama. Španska Republikanska vlada je ovlastila Pabla Picassa da napravi veliki mural za špansko učešće na Međunarodnoj izložbi umjetnosti i tehnike "Vie Moderne" (1937.) kao dijela Svjetske izložbe u Parizu. Guernica pokazuje tragediju rata i patnje pojedinaca, posebno nedužnih građana. Ovo djelo je dobilo spomenički status, postajući uvijek iznova podsjetnik na ratne tragedije, antiratni simbol i ostvarenje mira.]]
Zbog svega toga su Francovi pobunjenici polahko, ali sigurno širili teritorij pod svojom kontrolom. Republikanska vlada je, s druge strane, pružala žestok otpor, djelomično podržana od strane [[Internacionalne brigade|Internacionalnih brigada]] - dobrovoljaca iz stranih zemalja koji su iz ideoloških razloga došli braniti Republiku od fašizma. No, sve to nije bilo dovoljno da zaustavi smanjivanje republikanskog teritorija. Godine 1938. je republikanskoj vladi posljednja nada bilo sve izglednije izbijanje Drugog svjetskog rata, koji bi Britaniju i Francusku natjerao da Španiji pomogne kao savezniku protiv Njemačke i Italije. No, te su nade skršene s [[Minhenski sporazum|minhenskim sporazumom]], pa je krajem 1938. godine došlo do kolapsa morala u republikanskim redovima. Početkom 1939. Francove snage su osvojile glavno republikansko uporište u Kataloniji, što je Britance i Francuze natjeralo da priznaju Francovu vladu. U proljeće 1939. se predao Madrid, a dan kasnije i posljednji republikanski garnizon na španskom tlu. Time je završen španski građanski rat.
| |||