Razlika između verzija stranice "Matija, car Svetog Rimskog Carstva"

 

'''Matija''' ([[njemački jezik|njemački]]: Matthias; [[24. februar]] [[1557]] - [[20. mart]] [[1619]]) je bio car [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]], kralj [[Ugarska|Ugarske]] (kao '''Matija II'''), [[Historija Hrvatske|Hrvatske]], [[Češka|Češke]] i [[Njemačka|Njemačke]], te vladar ostalih [[Habsburška monarhija|habsburških posjeda]].

 

Bio je četvrti sin cara [[Maksimilijan II, car Svetog Rimskog Carstva|Maksimilijana II]] i kastiljsko-aragonske infante i austrijske nadvojvotkinje [[Marija Austrijska (carica Svetog Rimskog Carstva)|Marije]]. Djed po ocu mu je bio [[Ferdinand I, car Svetog Rimskog Carstva]], a djed po majci [[Karlo V, car Svetog Rimskog Carstva]]. Carevi Ferdinand I i Karlo V bili su braća, što znači da su Matijini roditelji bili rođaci u prvom koljenu.

 

Oženio se [[Ana Austrijsko-Tirolska|Anom]], kćerkom svoga amidže [[Ferdinand II, nadvojvoda Prednje Austrije|Ferdinanda]], nadvojvode Prednje Austrije. Brak je bio bez djece, a Matija je [[1595]]. naslijedio Prednju Austriju od amidže.

 

Matijin stariji brat, [[Rudolf II, car Svetog Rimskog Carstva]], postavio ga je [[1593]]. za namjesnika Austrije. U ovom periodu Matija je sklopio prijateljstvo s bečkim biskupom [[Melchior Klesl|Melchiorom Kleslom]] koji mu je kasnije postao glavni saveznik. U razdoblju [[Dugi rat|Dugog rata]] ([[1593]]-[[ 1606]]) habsburške vojske su se sukobile s Osmanlijama oko prevlasti nad sjevernom Ugarskom i [[Erdelj]]om. Ugarsko [[Protestantizam| protestantsko]] plemstvo je [[1605]]. iskoristilo priliku da pokuša smanji prevlast [[Katoličanstvo|katoličkih]] Habsburgovaca. Rudolf je ovlastilo Matiju da uguši pobunu što je ovaj i učinio, premda je [[Bečki mir (1606)|Bečki mir]] iz [[1606]]. potvrdio načelo vjerskih sloboda u Ugarskoj.

 

Pobjeda iz [[1605]]. pomogla je Matiji da se [[1606]]. nametne za porodičnog starješinu austrijskih Habsburgovaca. Njegov ekscentrični i bolešljiv brat Rudolf II, koji nije imao djece, morao ga je odrediti za svog nasljednika. Uz pomoć Skupštine državnih staleža Austrije, Ugarske i [[Moravska|Moravske]] Matija je [[1608]]. natjerao brata da mu prepusti ugarsku krunu, a [[1611]]. i krunu Češke.

 

Nakon Rudolfove smrti početkom [[1612]]. Matija je najzad dobio dugo željenu titulu cara [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]]. Uz potporu biskupa Klesla provodio je politiku vjerske tolerancije darujući slobodu vjere i druge privilegije protestantima u Austriji i Moravskoj. Ovakva politika izazvala je protivljenje pristaša protureformacije, na prvom mjestu Matijinog prvog rođaka i [[prijestolonasljednik]]a [[Ferdinand II, car Svetog Rimskog Carstva|Ferdinanda]]. [[Praška defenestracija]] iz [[1618]]. godine, kojom je započet [[Tridesetogodišnji rat]], zaoštrio je prilike u Svetom Rimskom Carstvu, kao i odnose među samim Habsburgovcima. Uslijed starosti i bolesti Matija je [[1617]]. prepustio vlast nad Češkom Ferdinandu II, a [[1618]]. i nad Ugarskom. Ferdinand II je nakon Matijine smrti [[1619]]. naslijedio i carsko prijestolje.