Razlika između verzija stranice "Edvard VII, kralj Ujedinjenog Kraljevstva"

| Ime =EdvardEduard VII

'''EdvardEduard VII''' (punim izvornim imenom ''Albert EdvardEduard''; [[9. novembar]] [[1841]] - [[6. maj]] [[1910]]) je bio [[Spisak engleskih i britanskih vladara|kralj Ujedinjenog Kraljevstva]] i britanskih prekomorskih dominiona, te [[car]] [[Indija|Indije]] od majčine smrti do svoje smrti. Bio je prvi (i ''de jure'' jedini) britanski monarh iz dinastije [[Dinastija Saskokoburg i Gota|Saskokoburg i Gota]], koja je nakon njegove smrti preimenovana u [[dinastija Windsor|Windsor]].

EdvardEduard je rođen u jutro [[9. novembar|9. novembra]] [[1841]]. godine kao drugo dijete, ali prvi sin [[Viktorija od Ujedinjenog Kraljevstva|kraljice Viktorije]] i njenog supruga, [[Albert od Saskokoburga i Gote|princa Alberta]]. Kraljica Viktorija je proglasila svoga sina princom od Velsa [[8. decembar|8. decembra]] [[1841]]. godine. Kao sin princa Alberta nosio je titule princa od Saskokoburga i Gote, te vojvode od Saksonije. Godine [[1863]]. odrekao se svog nasljednog prava na vojvodstvo Saskokoburg i Gota u korist mlađeg brata, čime je izbjegnuta [[personalna unija]] između tog vojvodstva i Ujedinjenog Kraljevstva.

Kraljica Viktorija je odlučila da će njen sin dobiti obrazovanje koje će ga pripremiti za buduću ulogu [[ustavna monarhija|ustavnog monarha]]. Njegovo obrazovanje nadgledao je otac, ali EdvardEduard se nije isticao kao njegova starija sestra [[Viktorija od Saskokoburga i Gote|Viktorija]]. Njegovi roditelji imali su prilično nerealistična očekivanja u pogledu EdvardovihEduardovih sposobnosti. <ref name=roy> [http://www.royal.gov.uk/output/Page131.asp Edward VII (r. 1901-10)] </ref> EdvardEduard je, bez obzira na to, tokom života tečno govorio [[francuski jezik|francuski]] i [[njemački jezik]]. <ref name=roy/>

Godine [[1861]]. upisan je na koledž Trinity. EdvardEduard je želio vojnu karijeru, ali želje mu nisu uzimane u obzir jer je bio prijestolonasljednik, te je ohrabrivan da izučava politiku. Iste godine aranžiran je njegov sastanak sa njegovom budućom suprugom [[Aleksandra od Danske|princezom Aleksandrom od Danske]]. U tom periodu kraljica Viktorija i princ Albert su već bili aranžirali brak između EdvardaEduarda i Aleksandre.

U decembru [[1861]]. godine umro je princ Albert, EdvardovEduardov otac. Kraljica Viktorija je bila neutješna i nosila je crninu četrdeser godina - do kraja života. Za njegovu smrt Viktorija je počela kriviti EdvardaEduarda, za čije je razuzdano mladenačko ponašanje vjerovala da je negativno uticalo na Albertovo zdravlje. Odnos između majke, monarhinje, i njenog sina, prijestolonasljednika, tada se naglo pogoršao. Viktorija se povukla iz javnog života, ali nije dozvoljavala da njeno mjesto zauzme EdvardEduard. Poslala ga je na turneju po Bliskom Istoku, a nakon povratka sklopljene su njegove zaruke sa princezom Aleksandrom.

EdvardEduard je oženio Aleksandru [[10. mart]]a [[1863]]. godine. Njihov brak dočekan je sa neodobravanjem u nekim krugovima, budući da je većina Viktorijine rodbine bila njemačkog porijekla, a [[Njemačka]] je u tom periodu bila u sukobu sa [[Danska|Danskom]].

Princ i princeza od Velsa vodili su ekstravagantan društveni život, što je često ljutilo konzervativnu Viktoriju. EdvardEduard je imao nekoliko ljubavnica tokom svog bračnog života. Suprugu je varao relativno diskretno, ali nije mogao spriječiti glasine u javnosti ni nagađanja štampe. Aleksandra je, smatra se, znala za sve muževe ljubavnice. EdvardEduard nikada nije priznao nijedno od djece koje su njegove ljubavnice rađale, ali se pretpostavljalo da je Sonia Keppel, nana [[Camilla, vojvotkinja od Cornwalla|Camille, vojvotkinje od Cornwalla]], bila njegovo vanbračno dijete.

EdvardEduard je počeo mijenjati svoju ostarjelu majku na javnim ceremonijama i okupljanjima. Kraljica Viktorija, međutim, sinu nije dopustila da aktivno učestvuje u vođenju države sve do [[1898]]. godine. <ref name=roy/> Godine [[1864]]. EdvardEduard je razbjesnio majku kada je na skupu po pitanju sukoba između Danske i Njemačke stao na stranu Danske, dok je njegova majka podržavale Nijemce. Iste godine sukobio se sa majkom kada mu je ona izričito zabranila da se sastane sa [[Giuseppe Garibaldi|Garibaldijem]].

U zimu [[1871]]. EdvardEduard se zarazio trbušnim tifusom, koji je prije ubio njegovog oca. Bolest prijestolonasljednika izazvala je veliku zabrinutost nacije, pogotovo kada je jedan od muškaraca iz EdvardoveEduardove pratnje umro od te bolesti. Za vrijeme bolesti EdvardovEduardov odnos sa majkom se malo poboljšao, a njegovo ozdravljenje dočekano je sa olakšanjem. Obilježeno je proslavama širom kraljevstva. Po ozdravljenju EdvardEduard je oko sebe okupio političare iz svih krugova i partija, uključujući i republikance, te tako doprinijeo porastu svoje popularnosti među narodom i državnicima.

Kao princ od Velsa EdvardEduard je otvarao koledže i uživao u golfu, kockanju, lovu i konjskim trkama. Godine [[1875]]. EdvardEduard je otputovao u Indiju na osmomjesečnu turneju. Njegovi savjetnici divili su se prinčevoj sposobnosti da sve ljude tretira jednako, bez obzira na boju kože i religiju, a sam princ od Velsa se žalio na način na koji su se Britanci odnosili prema Indijcima. Turneja je završila uspješno i njegova majka je zato od strane indijskog parlamenta dobila titulu indijske carice.

Godine [[1892]]. princ i princeza od Velsa izgubili su sina, princa Alberta Viktora, samo šest mjeseci nakon njegovih zaruka sa [[Marija do Tecka|princezom Marijom od Tecka]]. Smrt najstarijeg sina teško je pogodila EdvardaEduarda i Aleksandru. Njegovo mjesto u nasljednom nizu popunio je EdvardovEduardov drugi sin, [[George V od Ujedinjenog Kraljevstva|princ George]], te je ubrzo bio zaručen sa princezom Marijom.

EdvardEduard je bio meta neuspjelog atentata u [[Belgija|Belgiji]] [[4. april]]a [[1900]]. godine. Atentator, Jean-Baptiste Sipido, protestvovao je protiv Burskog rata.

[[Datoteka:EdwardVII at Balmoral.jpg|thumb|250px|lijevo|Kralj EdvardEduard VII u Balmoralu, fotografisala njegova supruga, kraljica Aleksandra.]]

Kraljica Viktorija umrla je [[22. januar]]a [[1901]]. godine - EdvardEduard je istog momenta postao kralj Ujedinjenog Kraljevstva i car Indije. U trenutku ustoličenja imao je 59 godina - više nego ijedan prijestolonasljednik i nosio je titulu princa od Velsa duže nego ijedan prijestolonasljednik u historiji britanske monarhije. Odlučio je vladati kao EdvardEduard VII, a ne kao Albert EdvardEduard, kako je to njegova majka Viktorija zamišljala, pravdajući svoju odluku rekavši da želi da ime Albert asocira samo na njegovog oca. Njegovom rednom broju suprostavili su se pojedinci u [[Škotska|Škotskoj]] i sama [[Škotska crkva]] (čiji je EdvardEduard bio poglavar kao suveren), tvrdeći da bi trebao biti EdvardEduard I pošto škotskom teritorijom prethodno nije vladao nijedan EdvardEduard. Sličan problem javit će se kada četiri decenije poslije na tron sjedne EdvardovaEduardova praunuka, [[Elizabeta II od Ujedinjenog Kraljevstva|Elizabeta II]].

Uprkos raznim skandalima koje je izazvao kao princ od Velsa, EdvardEduard je kao kralj bio dobro primljen. Neko vrijeme po dolasku na tron mogao je sebi priuštiti lagodan i rastrošan život, budući da je njegova majka u trenutku smrti otplatila sve dugove kraljevske porodice i čak zadužila državu. U stvari, smatra se da je EdvardEduard bio prvi kralj koji je na tron došao, a da nije morao isplaćivati dugove svog prethodnika. EdvardoviEduardovi finansijeri su bili Jevreji, a u vrijeme porasta anti-semitističkog raspoloženja kraljevo druženje sa Jevrejima je bilo otvoreno kritikovano.

[[Datoteka:Edward VII UK and successors.jpg|thumb|200px|desno|Četiri kralja: desno EdvardEduard VII, (sa lijeva na desno) sin [[George V od Ujedinjenog Kraljevstva|George]] i unuci [[EdvardEduard VIII od Ujedinjenog Kraljevstva|EdvardEduard]] i [[George VI od Ujedinjenog Kraljevstva|Albert]].]]

EdvardEduard VII i njegova supruga Aleksandra krunisani su [[9. august]]a [[1902]]. godine u [[opatija Westminster|opatiji Westminster]]. Krunidba je prvobitno bila planirana za [[26. juni]], ali samo dva dana prije predviđene ceremonije EdvarduEduardu je dijagnosticirano zapaljenje slijepog crijeva. Zahvaljujući razvoju anestezije i antiseptika u proteklih pet decenija, EdvardEduard je mogao biti operiran i spašen, iako su takve operacije tada često bile smrtonosne. Kralj se oporavio za nekoliko sedmica.

EdvardoviEduardovi glavni interesi kao kralja ležali su u okviru vojnih i mornaričkih pitanja. Njegova najvažnija posjeta stranoj zemlji bila je ona [[Francuska|Francuskoj]], [[1903]]. godine. Pomogla je stvaranju određenog saveza između dviju država i uklanjanju svake mogućnosti za rat tokom EdvardoveEduardove vladavine. Sporazum potpisan [[8. april]]a [[1904]]. godine izolirao je Britaniju od državnih afera na kontinentu i pokušao balansirati sa rastućim Njemačkim i Austrougarskim carstvom.

EdvardEduard i Aleksandra su bili rodbinski povezani sa gotovo svakim evropskim monarhom - EdvardEduard preko majke, a Aleksandra preko oca. EdvardEduard je stoga dobio nadimak "dajdža Evrope", oživljavajući uspomenu na majčin popularni nadimak "nana Evrope". EdvardEduard, međutim, nije bio u najboljim odnosima sa svim rođacima. Njegov napeti odnos sa sinom svoje starije sestre, njemačkim carem [[Wilhelm II|Wilhelmom II]], pojačavao je tenzije između Britanije i Njemačke. Godine [[1908]]. EdvardEduard je posjetio sina suprugine sestre, ruskog cara [[Nikolaj II Romanov|Nikolaja II]], te postao prvi britanski monarh koji je posjetio [[Rusija|Rusiju]].

EdvardEduard se kao kralj aktivno uplitao u pitanje reforme mornarice i vojske, iako se rijetko uplitao u političke afere. Njegovi pogledi na neka državna pitanja toga vremena bila su relativno liberalna. Nije bio rasista, ali nije podržavao inicijativu davanja ženama pravo na glas.

Dana [[6. maj]]a [[1910]]. godine EdvardEduard je pretrpio nekoliko srčanih udara. Umro je petnaest minuta prije ponoći, u noći između [[6. maj|6.]] i [[7. maj]]a, a naslijedio ga je najstariji preživjeli sin, [[George V od Ujedinjenog Kraljevstva|George V]].