Wikipedia

Kopnena vojska JNA

Kopnena vojska JNA (skraćeno KoV JNA) je po brojnosti bila najveći vid Jugoslovenske narodne armije. Imala je oko 140.000 aktivnih vojnika (uključujući 90.000 regruta), a mogla je u ratnim okolnostima da mobilizira preko milion rezervista. Rezervne snage, po Koncepciji općenarodne odbrane i društvene samozaštite su bile organizirane po republičkim linijama u snage Teritorijalne odbrane i u ratnim prilikama bile bi potčinjene Vrhovnoj komandi JNA kao integralni dio obrambenog sistema. Osim TO, u ratu bi Komandi JNA bile podređene i jedinice milicije. Teritorijalnu obranu činili su bivši regruti koji su povremeno pozivani na vojne vježbe.

Kopnena vojska JNA
Amblem KoV
Država Jugoslavija
GranaKopnena vojska
DioJNA
Glavno sjedišteBeograd
BitkeRat u Sloveniji
Rat u Hrvatskoj
Rat u Bosni i Hercegovini
Komandanti
General-pukovnikŽivota Panić

Historija uredi

Kopnena vojska JNA svoje korijene vuče iz jugoslavenskih partizanskih jedinica Drugog svjetskog rata. Kao dio antifašističke borbe u narodnooslobodilačkom ratu Jugoslavije, Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije (NOVJ), osnovana je 22. decembra 1941. u Rudom u Bosni i Hercegovini. Poslije oslobođenja Jugoslavije od okupacije Sila osovine, tog datuma se službeno obilježavao Dan JNA u SFR Jugoslaviji. U martu 1945, NOVJ je preimenovana u Vojsku Jugoslavije (Jugoslavenska Armija) a poslije 10 godina 22. decembra 1951, dobija pridjev narodna.

U septembru 1968. za podršku JNA je osnvana Teritorijalna odbrana (TO), a 21. februara 1974. jedinice TO su bile podređena pokrajinama ili republikama. Tako da su JNA i TO postali jednaki dijelovi jugoslavenskih oružanih snaga.

Organizacija uredi

Organizacija Kopnene vojske se od osnivanja nekoliko puta mijenjala. Kopnena vojska je bila podijeljena na armije (armijske oblasti), koje su uglavnom bile raspoređene po granicama saveznih republika.[1]

1983. uredi

Po jugoslavenskom Ustavu iz 1974., Kopnena vojska je bila podijeljena u šest vojnih oblasti u pet republika:

1991. uredi

Uslijed proglašavanja nezavisnosti Hrvatske i Slovenije, te povlačenja JNA sa teritorija tih država, došlo je do reorganizacije armijskih oblasti:

1992. uredi

Konačna struktura Kopnene vojske JNA izgledala je 1992. godine:

Napetosti unutar JNA i TO postalo je očigledno i odrazilo se na političku situaciju u Jugoslaviji koja se postupno pogoršavala poslije 1980. Savezna vlada je bila zabrinuta da će jugoslavenske republike iskoristiti TO što bi olakšalo njihovo otcjepljenje od Jugoslavije i zbog toga su razoružali Kosovski TO sa 130.000 članova. Godine 1988 JNA objedinjuje čitav TO u sastav JNA, a general Blagoje Adžić postaje gavnkmandujući oružanih snaga JNA i Generalštaba.

Činovi uredi

Činovi u Kopnenoj vojsci JNA odgovarali su činovima u RV i PVO, dok su se oficirski činovi razlikovali u Jugoslavenskoj ratnoj mornarici. Osobe u rezervnom sastavu TO imale su ispred čina prefiks (rez.), što je označavalo da u tom trenutku nisu u redovnom sastavu. Čin pripadnika TO se prenosio iz vremena služenja JNA, a vremenom bi se povećavao sve do najvišeg čina (Zastavnik prve klase - za podoficire i kapetan prve klase za oficire). U slučaju aktiviranja oznaka se nije mijenjala. U kolokvijalnoj upotrebi postojala je razlika između prva četiri oficirska čina i sljedeća tri, ali se ne može govoriti o nižim oficirskim i višim oficirskim činovima, jer su svi oni bili oficiri. Nije bilo formalnog razlikovanja među njima. Uvijek se znalo, ko je stariji po činu taj je pretpostavljeni, ko je mlađi po činu taj je potčinjeni.[2] JNA - SFRJ</ref>

Uniforme uredi

Vojnici uredi

Oficiri uredi

Naoružanje i vojna oprema uredi

Pješadijsko naoružanje uredi

Oklopna vozila uredi

 
M4 Sherman je u programu pomoći tadašnjoj SFRJ pristigao u velikim količinama počevši od 1951.
 
T-34 bio je najduže korišteni tenk JNA. Sa vojne vježbe 1969. godine.
 
JNA je u inventaru imala veći broj lovaca tenkova M36 Jackson
 
U trenutku isporuke JNA je dobila najmoderniji zapadni tenk M47 Patton, 1951. godine.
 
M18 Hellcat, jedan od najbržih lovaca tenkova ostao je u JNA do kraja postojanja armije.
 
M-84 predstavljao je najmoderniji i jedini masovno proizvođen tenk u SFR Jugoslaviji.
Tenkovi
Vozilo Zemlja porijekla Godine korištenja Tip Brojno stanje
M3 Stuart   SAD 1944. - 1956. Laki tenk 25+ [3]
PT-76   SSSR 1968. - 1992. Laki tenk 63
T-34/85   SSSR 1945. - 1992.[4] srednji tenk ~ 1018 [5]
T-34/76   SSSR 1945. - 1950. (?) Srednji tenk ~ 5
M4 Sherman   SAD 1951. - 1973. Srednji tenk 630 [6]
M47 Patton   SAD 1951. - 1988. Srednji tenk 319 [7][8]
T-54   SSSR 1961. - 1992. Osnovni borbeni tenk 140 [9]
T-55   SSSR 1964. - 1992. Osnovni borbeni tenk 1600 [10]
T-72   SSSR 1979. - 1992. Osnovni borbeni tenk 72 do 76
M-84   SFRJ 1983. - 1992. Osnovni borbeni tenk ~ 430
Samohodna vozila
Vozilo Zemlja porijekla Godine eksploatacije Tip brojno stanje
M7   SAD 1945. - 1992. Samohodna artiljerija 70+ [11]
M8 Scott   SAD 1945. -? Samohodna artiljerija 7
ISU-152   SSSR 1945. -? Samohodna artiljerija 1 [12]
2S1 Gvozdika   SSSR 1953. - 1992. Samohodna artiljerija ~ 100
SU-76   SSSR 1945. - 1956. Lovac tenkova 87
M18 Hellcat   SAD 1953. - 1992. Lovac tenkova 250
M36 Jackson   SAD 1953. - 1992. Lovac tenkova 399
SU-100   SSSR 1945. - 1992. Lovac tenkova 40
Samohodna PVO vozila
Vozilo Zemlja porijekla Godine eksploatacije Tip brojno stanje
M15 MGMK   SAD 1951. -? Samohodna artiljerija 15
M53/59 Praga   Čehoslovačka 1969. - 1992. Samohodna artiljerija 789
ZSU-57-2   SSSR 1961. - 1992. Samohodna artiljerija 60
BOV-3   SFRJ ? - 1992. Samohodna artiljerija 150+

Reference uredi

  1. ^ a b c Oružane snage SFRJ
  2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom IZV
  3. ^ [http: //stef124.tripod.com/m3.htm "Laki tenk M3 Stuart"] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć). Stef124.tripod.com. Arhivirano s originala, 10. 3. 2004. Pristupljeno 5. 4. 2013.
  4. ^ "Tenk T-34 u jugoslavenskoj uporabi 1945-1997". Oklop.net23.net. Arhivirano s [http: //www.oklop.net23.net/t34_u_jugoslaviji/opis.html originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 18. 1. 2013. Pristupljeno 2013/4/5.. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |access-date= (pomoć)
  5. ^ "Tenk T -34/85". Stef124.tripod.com. Arhivirano s [http: // stef124 .tripod.com / t34.htm originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 20. 3. 2004. Pristupljeno 5. 4. 2013.
  6. ^ [http: //stef124.tripod.com/m4.htm "Tenk Serman M-4"] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć). Stef124.tripod.com. Arhivirano s originala, 10. 3. 2004. Pristupljeno 5. 4. 2013.
  7. ^ "Sa osloncem na zapadnu vojnu pomoc 1950-1957". Oklop.net23.net. Arhivirano s [http: //www.oklop.net23.net/jna/1950-1957.htm originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 18. 1. 2013. Pristupljeno 5. 4. 2013. }
  8. ^ "Patton II M-47". Oklop.net23.net. Arhivirano s [http: //www.oklop.net23.net/m-47/PATON.HTM originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 26. 3. 2013. Pristupljeno 2013/5/4.. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |access-date= (pomoć)
  9. ^ "Novi pocetak, stari saveznik (1961-1979)". Oklop.net23.net. Arhivirano s [http: //www.oklop.net23.net/jna/1961-1987.htm originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 18. 1. 2013. Pristupljeno 2013/4/5.. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |access-date= (pomoć)
  10. ^ [http: //stef124.tripod.com/t55.htm "Tenk T-55"] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć). Stef124.tripod.com. Arhivirano s originala, 20. 3. 2004. Pristupljeno 5. 4. 2013.
  11. ^ "Samohodni top M7". Members.multimania.co.uk. Arhivirano s [http: //members.multimania.co.uk/oklop/m7prist.htm originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 23. 5. 2013. Pristupljeno 2013/4/5.. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |access-date= (pomoć)
  12. ^ "samohodnim orudje SU-152". Oklop.net23.net. Arhivirano s [http: //www.oklop.net23.net/isu152/opis.html originala] Provjerite vrijednost parametra |url= (pomoć), 10. 9. 2013. Pristupljeno 2013/4/5.. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |access-date= (pomoć)
 Portal SFRJ
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Kopnena_vojska_JNA&oldid=3507901"