Wikipedia

Saarbrücken

49°13′0″N 7°0′0″E / 49.21667°N 7.00000°E / 49.21667; 7.00000

Saarbrücken (luks. Saarbrécken, fran. Sarrebruck) je grad u Njemačkoj i glavni grad njemačke savezne pokrajine Saarland. On je univerzitetski grad i jedini veliki grad u Saarlandu, a formiran je 1909. godine spajanjem tri tadašnja grada: Saarbrückena, St. Johann i Malstatt-Burbach.

Saarbrücken
Naselje
Rijeka Saar
Grb
Službeni naziv: Saarbrücken
Država Njemačka Njemačka
Regija DE-SL
Nadmorska visina 230 m
Koordinate 49°13′0″N 7°0′0″E / 49.21667°N 7.00000°E / 49.21667; 7.00000
Površina
 - Urbana zona 167,07 km2
Stanovništvo
 - Urbana zona 176.732
Gustoća
 - Urbana zona 1.059 /km2 
Gradonačelnik Uwe Conradt
Vremenska zona CET (UTC+1)
 - ljeto CEST / UTC+2
Poštanski broj 66001–66133
Pozivni broj +49 0681, 06893, 06897, 06898, 06805
Autooznaka SB
Kod 10 0 41 100
Veb-sajt: saarbruecken.de

Saarbrücken je politički, privredni i kulturni centar Saarlanda i sjedište istoimene regionalne (Regionalverband) i lokalne zajednice.

Etimologija uredi

Ime grada nema nikakve veze sa mostom (njem. Brücke), jer u vrijeme kada je prvi put spomenuto ime mjesta i utvrde (999. godine) nije postojao most preko rijeke Saar. Prvi most preko Saare (današnji Stari most) napravljen je tek 500 godina kasnije. Za najstarije sačuvano ime Sarabriga smatra se da je keltskog porijekla. Pri tome riječ Sara je označavala otprilike tekuću vodu, dok je nastavak Briga prevođen kao stijena ili brdo. Time se mislio na velike stijene sa druge strane starog mosta, gdje je izgrađena prva utvrda. U tom aspektu, ime prvog naselja na ovom području moglo bi se prevesti kao stijena kraj rijeke.

Drugo, nedokazano, objašnjenje izvodi ime grada iz germanske riječi bruco što bi značilo močvara a odnosilo se na okolna močvarna područja. Kao jedan od dokaza navodi se današnji dio grada St. Johanner koji je poznat i kao Bruchwiesen koji je prije nego što je izgrađen bio jedno močvarno područje oko rijeke. Pošto je područje Saarbrückena u prošlosti bilo naseljeno keltskim plemenima,[1] prva varijanta značenja imena je više vjerovatna.

Stanovnici ovog grada se ne zovu Saarbrückener, kako je uobičajeno u njemačkom jeziku (bosanski: Saarbrückenci), već Saarbrücker (na saarlandskom dijalektu „Saarbrigga“ ili „Saarbregger“). Isto vrijedi za pridjev poput „Saarbrücker Zeitung“ („Saarbrückerske novine) ili „Saarbrücker Zoo“ (zoološki vrt).

U historijskom razvoju jezika između kraja 17. vijeka i sredine 19. vijeka, zbog stalnih političkih i društvenih promjena u ovom području, došlo je do promjene dijalekta od ranije mozel-frankonskog preko danas raširenog rajnsko-frankonskog dijalekta, da bi se napokon razvio današnji saarlandski dijalekt Saarbrigga Platt.[2]

Geografija uredi

Saarbrücken se nalazi u širokoj riječnoj dolini i brojnim terasama, koje su nastale djelovanjem rijeke Saar. Sjeverni dio doline je oivičen dugim nizom niskih uzvišenja. Na južnom dijelu grada nalaze se padine Stiftwald i Roten Berg. Zapadno od grada nalazi se šuma Warndt. Najniža tačka gradskog područja nalazi se na riječnoj prevodnici Luisenthal na 178,5 metara iznad mora. Najviša tačka se nalazi na uzvišenju Steinkopf sjeverno od aerodroma Saarbrücken na 401 metar nadmorske visine.

Susjedna naselja i gradovi uredi

 
Panorama Saarbrückena, u prvom planu je autoput kroz centar grada i Alte Brücke (Stari most)

Administrativna podjela uredi

 
Gradska naselja Saarbrückena

Područje grada Saarbrückena je podijeljeno u skladu sa članom 1. Odluke o podjeli pokrajinskog glavnog grada Saarbrückena na gradske okruge. Tom odlukom grad je podijeljen na četiri okruga: Centar, Dudweiler, Zapad i Halberg, s tim da gradski okrug Dudweiler ima vlastitu upravu okruga. U svakom gradskom okrugu postoji po jedno okružno vijeće i gradonačelnik okruga. U upravljanju upravnim poslovima u okrugu najveće ovlasti ima okružno vijeće. Međutim konačne odluke koje se donesu na nivou okruga mora potvrditi gradsko vijeće Saarbrückena. Gradski okruzi su dalje podijeljeni na gradska naselja a ona na distrikte, mada podjela na distrikte služi isključivo za statističke svrhe.

Gradski okruzi sa svojim zvaničnim brojem kao i pripadajućim gradskim naseljima su sljedeći:

Klima uredi

Saarbrücken se nalazi u području umjerene klimatske zone, na šta upućuju podaci o godišnjim padavinama od 796 mm i srednjoj godišnjoj temperaturi od 9 °C. Najveća količina padavina je u decembru i iznosi oko 93 mm, u prosjeku je najtopline od juna do augusta kada prosječna temperatura iznosi oko 16,9 °C, a najhladnije je od decembra do februara sa prosječnom temperaturom od 0,8 °C.

JanFebMarAprMajJunJulAugSepOktNovDec
Najviša prosječna temperatura (°C)3,35,09,212,917,720,422,923,018,713,37,14,4Ø13,2
Najniža prosječna temperatura (°C)−1,4−1,11,73,98,110,913,012,99,86,11,8−0,2Ø5,5
Padavine (mm)69,95964,556,874,177,67859,766,181,884,493,3Σ865,2
Temperatura u °C • padavine u mmDijagram:
Temperatura
3,3
−1,4
5,0
−1,1
9,2
1,7
12,9
3,9
17,7
8,1
20,4
10,9
22,9
13,0
23,0
12,9
18,7
9,8
13,3
6,1
7,1
1,8
4,4
−0,2
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Padavine
69,9
59
64,5
56,8
74,1
77,6
78
59,7
66,1
81,8
84,4
93,3
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Izvor: DWD

Historija uredi

Saarbrücken je prvi put spomenut u darovnici cara Otona III 999. godine kao kraljevska utvrda castellum Sarabrucca[3] koji je poklonio biskupiji Metz. Međutim u predrimsko doba na području današnjeg starog grada (Alt-Saarbrücken), na lijevoj obali Saare, postojalo je naselje keltskog plemena Mediomatrika (lat. Mediomatrices). Uzvodno od današnjeg centra grada, u dijelu grada St. Arnual i u području velike pijace u podnožju brda Halberg dokazani su ostaci rimskih naselja. Na desnoj obali Saare nalazio se malehni rimski garnizon koji je vjerovatno branio drveni most preko rijeke. Nedaleko od tog mjesta na obroncima Halberga do danas su se održali ostaci rimskog hrama posvećenog Mitri.

Na lijevoj obali Saare, u okolini zborne crkve Sankt Arnual, dokazano je postojanje rimskog naselja sa jednom velikom vilom, na čijim ostacima je u doba Merovinga izgrađena jedna od prvih crkava te kao grobnica biskupa Arnoalda od Metza. Moglo bi se raditi i o crkvi koju je poklonio merovinški kralj Teodebert II. Najstarija dokazana naselja koja su spomenuta u historijskim dokumentima, a koja danas pripadaju gradu Saarbrückenu su Fechingen (777), Eschringen (17. februar 893[4]), Dudweiler (977[5]) i Malstatt (960).

Od 1120. godine nastaje grofovija Saarbrücken u kojoj se u blizini utvrde razvija stari Saarbrücken, a naseljavali su ga trgovci, vojnici i mnogi koji su tražili zaštitu unutar gradskih zidina. Simon III, grof od Saarbrückena osniva 1263. godine komendu (zdanje) viteškog reda Svete Elizabete, koja je zadržala humanitarne svrhe i ograničene pravne nadležnosti, a tokom narednih generacija je stekla značajan uticaj i ugled. U 13. vijeku sagrađena kapela koja je služila kao zdravstvena ustanova, smatra se najstarijom očuvanom zgradom u Saarbrückenu.

Johann I, grof od Saarbrückena dodjeljuje 1321. godine status grada Saarbrückenu (današnji stari Saarbrücken) i St. Johannu. Godine 1353. Saarbrücken potpada pod vlast valramske linije dinastije Nassau u čijem posjedu grad i grofovija Saarbrücken ostaje do Francuske revolucije i Bečkog kongresa. Grofovija Saarbrücken-Nassau putem nasljedstva 1574. godine potpada pod vlast grofa Filipa III, koji uvodi luteransku reformaciju. Tridesetogodišnji rat je teško opustošio grad u tolikoj mjeri da izvori navode da je 1637. godine još samo 70 ljudi[6] živjelo u skoro potpuno porušenom gradu. Nedugo poslije tog rata izbija francusko-holandski rat, a francuski kralj Luj XIV 1677. godine izdaje naredbu da se Saarbrücken spali do temelja; od cijelog grada preostalo je samo osam kuća.[6] Nakon što je knez Viljem Henri 1741. godine preuzeo vlast, grad doživljava ogroman privredni procvat, brojni rudnici uglja su nacionalizirani, a otvaraju se i topionice željeza. Kasnije je izgrađen i barokni dvorac Saarbrücken, kojeg je sagradio Friedrich Joachim Stengel kao i brojne druge zgrade, čime je Saarbrücken postao markantni barokni grad. Godine 1775. dovršena je gradnja Ludvigove crkve (Ludwigskirche), jedne od najznačajnijih baroknih crkava Njemačke i simbola grada Saarbrückena. Francuske revolucionarne trupe zaposjedaju grad 1793. godine, te pljačkaju dvorac. Kasnije je dvorac zapaljen nakon topovske paljbe pruskih jedinica. Nakon mira iz Campo Formija 1797. godine[7] te mirovnim sporazumom iz Lunévillea 1801, Saarbrücken je priključen Francuskoj.

Godine 1815. grad i okolno područje pada pod vlast kraljevine Pruske; u području Saarbrücken nastaje istoimeno gradonačelništvo sa gradskim zajednicama Saarbrücken i St. Johann te seoske zajednice Malstatt, Burbach, Brebach i Rußhütte. Grad postaje sjedište okruga unutar Trierske oblasti, a potpadao je u prusko veliko vodjvodstvo Donja Rajna, koje od 1822. postaje Rajnska provincija. Od 1856. godine počinje sa radom željezara u Burbachu.[6] Početkom njemačko-francuskog rata u augustu 1870. godine u neposrednoj blizini gradske granice odigrala se bitka kod Spicherna, koja je odnijela veliki broj žrtava na obje zaraćene strane. Nakon zvanične objave rata 19. jula 1870. godine, pruske trupe su se naprije povukle iz Saarbrückena, tako da je 2. augusta 1870. francuska armija ušla u grad. Francuzi su se utvrdili na uzvišenju Spichern (na francuskoj teritoriji), gdje su sagradili brojna i jaka utvrđenja. Vrlo brzo nakon toga, 6. augusta 1870. njemačke jedinice kreću u napad i uz ogromne gubitke (bilo je tri puta više njemačkih žrtava od francuskih) osvajaju uzvišenje. Ova bitka se slavila širom tadašnje Njemačke, mada je cjelokupni rezultat ratova bio besmislen.

Između 1897. i 1900. godine po planovima Georg von Hauberrissera izgrađena je vijećnica St. Johann koja je kasnije postala gradska vijećnica Saarbrückena. Putem ugovora sklopljenog 5. decembra 1908. godine, dotad samostalni gradovi Saarbrücken, St. Johann i Malstatt-Burbach ujedinjuju se u jedan grad pod imenom Saarbrücken, a ugovor je stupio na snagu 1. aprila 1909. godine. Dotadašnji grad Saarbrücken se od tada naziva Alt-Saarbrücken (stari Saarbrücken). Danom ujedinjenja današnjeg grada, Saarbrücken je imao oko 105.000 stanovnika, te je tako bio peti njemački grad po broju stanovnika zapadno od rijeke Rajne. Istovremeno, Saarbrücken je izdvojen iz istoimenog okruga i postaje autonomni grad. Nakon Prvog svjetskog rata, Saarland, a sa njom i grad Saarbrücken, 1919. godine je kao rezultat odredaba Versajskog sporazuma stavljen pod upravu Društva naroda. Međutim, 1935. godine nakon provedenog referenduma, stanovništvo Saarlanda je odlučilo da se pokrajina priključi Trećem Rajhu. Neposredno prije izbijanja Drugog svjetskog rata Saarbrücken, koji se nalazio u takozvanoj "Crvenoj zoni", bio je evakuiran.

Tokom Drugog svjetskog rata, u južnom dijelu grada Gestapo je sagradio logor za zarobljenike Neue Bremm. Logor je postojao sve do ulaska Saveznika u Saarbrücken u zimu 1944./45. Tokom postojanja logora, zarobljenici (među kojima su bili Francuzi, Rusi, Poljaci i Britanci) su se tu relativno kratko zadržavali, te su dalje transportirani u veće koncentracione logore. Broj ubijenih se procjenjuje na nekoliko stotina, dok se ukupan broj zarobljenika koji su kroz taj logor prošli procjenjuje na oko 20 hiljada. Saarbrücken je teško razoren tokom bombardiranja britanskih i američkih aviona. Najveći napad se desio 5. oktobra 1944. godine kada je 325 britanskih bombardera bacilo preko 350 hiljada zapaljivih bombi na grad[8]. U tom napadu poginula je 361 osoba a preko 45.000 je ostalo bez kuće. Stari Saarbrücken je porušen gotovo do temelja. Posljednji zračni napad se desio 13. januara 1945. godine kada je 274 britanska aviona bombardirala grad.[9] Američka vojska je 21. marta 1945. godine ušla u grad koji je bio gotovo potpuno napušten.

Nakon rata u julu 1945. godine, grad i cijela oblast današnjeg Saarlanda stavljena je pod vojnu upravu Francuske. Dvije godine kasnije Saarland postaje djelimično autonomna država pod francuskim protektoratom sa Saarbrückenom kao glavnim gradom. Deset godina kasnije 1955. godine stanovništvo referendumom odbija nastavak protektorata te se 1957. godine priključuje SR Njemačkoj kao deseta savezna pokrajina (tadašnji Zapadni Berlin se nije ubrajao u pokrajine). Zemljišnim reformama iz 1974. godine u Saarlandu, Saarbrücken se povećao za 11 okolnih gradova i zajednica, a broj stanovnika se gotovo udvostručio. Istovremeno se spojio dotadašnji autonomni grad sa okrugom Saarbrücken čime je formirana zajednica gradova (njem. Stadtverband) Saarbrücken. Time je u Njemačkoj po prvi put formirana komunalna zajednica posebne vrste koja je u rangu današnjem nivou okruga (Landkreis).

Širenje gradskog područja uredi

Tokom svoje duge historije, Saarbrücken se spajao sa malehnim gradovima i naseljima u okolini:

  • 1896. godine gradu se pripaja Sankt Arnual
  • 1. april 1909. - ujedinjenje gradova Saarbrücken, St. Johann i Malstatt-Burbach
  • 1. januar 1960. - pripajanje naselja Eschberg općini Scheidt
  • 1. januar 1974. - formiranje gradske zajednice u koju su ušli gradovi i naselja: Dudweiler, Altenkessel, Bischmisheim, Brebach-Fechingen (osnovan 1. januara 1959), Bübingen, Ensheim, Eschringen, Gersweiler, Güdingen, Klarenthal, Schafbrücke i Scheidt

Demografija uredi

 
Prigodna poštanska markica u vrijednosti do 15 Saar-franaka izdata od Njemačke savezne pošte Saarlanda 1959. povodom 50. godišnjice ujedinjenja grada Saarbrückena

Saarbrücken je 1905. godine imao više od 25.000 stanovnika. Nakon što su se gradovi Malstatt-Burbach, Saarbrücken i Sankt Johann ujedinili, broj stanovnika 1909. godine prešao je granicu od 100.000, čime je postao metropola. Do 1974. godine broj stanovnika se udvostručio uglavnom pripajanjem okolnih malih gradova i sela dostignuvši historijski rekord od 209.104 stanovnika. Na dan 31. decembar 2006. godine zvanični broj stalno nastanjenih stanovnika grada u skladu sa popisnim pravilima Statističkog zavoda Saarlanda iznosio je 177.870 stanovnika. Po tim podacima od 1992. godine stanovništvo Saarbrückena se svake godine neznatno smanjuje. Međutim, od 2011. godine pad broja stanovnika je prestao i po prvi put je zabilježen ponovni manji rast. Po podacima iz 2011. godine, od ukupnog broja stanovnika Saarbrückena (176.497 stanje 31.12.2011) bilo je 21.701 stranaca ili 12,3%.[10]

Religija uredi

Područje današnjeg grada Saarbrückena u srednjem vijeku pripadalo je jednim dijelom biskupiji Metz u Lothringenu a dijelom nadbiskupiji Trier. Granica se protezala između Saarbrückena i St. Johanna sa jedne strane kao i između Malstatta i Burbacha na drugoj strani. Godine 1575. grof Filip III od Nassau-Saarbrückena uvodi reformaciju po luteranskoj ispovijedi. Od tada današnje gradsko područje bilo je pretežno evangelističko narednih nekoliko vijekova. Od 17. vijeka pored luteranske zajednice postojala je i reformirana župa. Nakon što je područje pripalo Pruskoj 1815. godine kasnije je postalo dio Rajnske provincije. Luteranska i reformirana zajednica u Saarbrückenu su već 1802. godine pokušali da se ujedine te su podnijele zahtjev francuskoj vladi. Međutim, iz političkih razloga zahtjev je odbijen.[11] Drugi pokušaj za ujedinjenje zajednica desio se 1817. mjesec dana prije zvaničnog dekreta unije iz Berlina; ova unija je ovog puta bila uspješna i dovela je do nastanka sarbrikenske unije. Od tada evangelističke crkvene zajednice pripadaju Evangelističkoj crkvi u Porajnju (uz izuzetak crkvene zajednice u Ensheimu koja pripada Evangelističkoj crkvi Pfalza). Unutar zajednice, crkveni krugovi su podijeljeni na Saar-zapad i Saar-istok. U gradu postoji i aktivna islamska zajednica, uglavnom sastavljena od Turaka i Bošnjaka. Postoji nekoliko mesdžida u užem dijelu grada.[12]

Politika uredi

Gradsko vijeće uredi

 
Gradska vijećnica St. Johann noću

Gradsko vijeće grada Saarbrückena je posljednji put birano na općinskim izborima 25. maja 2014. godine i sastoji se iz sljedećih stranaka:

Gradsko vijeće se sastoji iz koalicije SPD, ljevičara i zelenih, koji čine apsolutnu većinu članova gradskog vijeća.[13]

Gradonačelnik uredi

Na čelu gradova Saarbrücken i St. Johann vijekovima su stajali sudije, koje su postavljali vladari zemlje i davali im titule Meier (upravnik) ili Heimburgen. Oni su uz podršku i odobrenje suda vladali gradom. Iako su oba grada obavljala svoja službena ovlaštenja autonomno, postojale su i neke zajedničke službe. Tako se kasnije upravnik Saarbrückena zvao Meier dok je od 1458. upravnik St. Johanna imenovan gradonačelnikom, a čije službe su od 17. vijeka svake godine zamijenjene. Od 1859. godine uveden je pruski sistem upravljanja gradovima. Dugo vremena je St. Johann pokušavao da ukine poziciju gradonačelnika Saarbrückena što im je 1862. i uspjelo. Pošto su oba grada bili vrlo blizu jedan drugog, vremenom su se stopili u jedan, te je to ozvaničeno 1. aprila 1909. godine.

Gradonačelnici Saarbrückena od 1888. do 1957. uredi

Oberbürgermeister od 1957. uredi

Privreda uredi

Saobraćaj uredi

 
Poplava iz 1993. godine

U Saarbrückenu počinju sljedeći njemački autoputevi:

Preko autoputa A620 prema Saarlouisu, Saarbrücken je spojen na autoput A8, koji spaja gradove Saarlouis i Luxembourg.

Autoput A620 (Saarbrücken-Saarlouis) služi kao gradski autoput u Saarbrückenu između priključaka Saarbrücken-Güdingen (AS 21) i Saarbrücken-Klarenthal (AS 11), sa 11 priključaka u području grada čime se može doći bez problema u bilo koji dio grada. Na dijelu autoputa koji prolazi kroz grad duž lijeve obale Saare, pored velike buke, problem predstavljaju i redovne poplave što dovodi do potpunog kolapsa saobraćaja. Postoji i uzrečica da je gradski autoput lijeva pritoka Saare. Zbog pojava čestih poplava, projektovane su takozvane obilaznice u slučaju visokog vodostaja (Hochwasserumfahrung). Kada dođe do zabrane saobraćaja na A620 te ceste se preuređuju kao ceste sa više saobraćajnih traka uz obavezno reguliranje semaforima. Postoje planovi da se dio autoputa duž Saare na dužini od oko 1,5 km ukopa u tunel, čime bi se dobile slobodne površine za daljnje širenje i gradnju objekata u užem centru grada.

Željeznica uredi

 
Ulaz u glavnu željezničku stanicu Saarbrücken, pogled u pravcu pošte

Sa glavne željezničke stanice Saarbrücken (Eurobahnhof Saarbrücken) voze lokalni i regionalni vozovi. Od decembra 2007. postao jedna od glavnih stanica evropske mreže vozova velikih brzina, nakon što je otvorena pruga velike brzine između Frankfurta i Pariza. Na njoj saobraća LGV Est sa planskim brzinama od 320 km/h. Pored ICE vozova koji prolaze kroz Saarbrücken prema Parizu i Frankfurtu, saobraćaju i ICE vozovi prema Dresdenu preko Frankfurta. Postoje i IC veze prema Stuttgartu i Salzburgu.

U regionalnom željezničkom saobraćaju, glavna željeznička stanica Saarbrücken služi kao glavno čvorište. Svake minute polaze regionalni vozovi i ekspresni vozovi u okolne gradove u pokrajini kao i prema Francuskoj te drugim njemačkim pokrajinama. Regionalni ekspresni vozovi idu preko Neunkirchena, Türkismühle, Mainza prema Frankfurtu, prema Koblenzu i Trieru preko Saarlouisa i Merziga, prema Metzu preko Forbacha, te prema Straßburgu i Kaiserslauternu. Pored ekspresnih, voze i brzi regionalni vozovi na linijama Zweibrücken - Pirmasens, Saarlouis - Merzig - Trier, Illingen - Lebach, Neunkirchen - St. Wendel i Neunkirchen - Homburg.

Aerodrom uredi

 
Aerodrom Saarbrücken

Saarbrücken ima mali međunarodni aerodrom u gradskom naselju Ensheim. Do njega se može doći gradskim autobusom koji kreće svakog sata (vikendom i praznicima svaka dva sata) iz centra grada. Do aerodroma saobraća regionalna autobusna linija R 10 pokrajinskog preduzeća Saar-Pfalz-Bus. Aerodrom Zweibrücken također opslužuje okolna naselja, a do njega vozi linija 199 svaki dan dva puta osim nedjeljom i praznicima kada vozi jednom dnevno.

Ekonomija uredi

Procenat nezaposlenosti u oktobru 2008. godine iznosio je 10,1% na području cijele regije, dok je na dan 1. oktobar 2008. javni dug gradske zajednice Saarbrücken iznosio 540 miliona eura.[14] Broj ljudi koji putuju na posao u Saarbrücken iznosi oko 65.000, a samo iz obližnje Francuske putuje dnevno oko 10.000 radnika. U Saarbrückenu se nalazi jedan od četiri call-centra njemačke telekomunikacione kompanije HanseNet. Ovdje je i sjedište CosmosDirekt, jedne od najvećih njemačkih osiguravajućih kompanija. Pored toga, u gradu se nalazi i sjedište pravnog informacionog sistema Njemačke Juris. U dijelu grada Bübingen nalazi se sjedište MTD, proizvođača mašina za uređenje vrtova. Ostatak nekadašnje burbaške čeličane Saarstahl AG, gdje je zaposleno oko 600 radnika, proizvodi žičane proizvode za evropsko tržište. Postoje brojna preduzeća koja se bave proizvodnjom elektro-uređaja, proizvoda od čelika, preradom mesa i mesnih prerađevina i mnoge druge. U istočnom dijelu grada, u naselju Römerbrücke nalazi se plinska električna i toplotna centrala Römerbrücke, električnog kapaciteta 132 MW i toplotnog 230 MW, izgrađena 1964. godine.

Kultura uredi

Pozorište uredi

 
Saarlandsko gradsko pozorište Saarbrücken
 
Ludwigova crkva u Saarbrückenu (Ludwigskirche)

Zgrada pokrajinskog pozorišta izgrađena je 1937./38. godine. Nacistički režim ga je osnovao kao mjesto održavanja igara, kao nagradu za rezultate referenduma 1935. godine, kada je Saarland odlučio da se pripoji Trećem rajhu. Zgrada gotovo na granici Njemačkog Rajha služila je kao bedem protiv "kapitalističkog Zapada". Lijepo uređeni glavni ulaz u zgradu je zbog toga izgrađen u pravcu Pariza. Pozorište je svečano otvorio Ministar propagande Trećeg Rajha Joseph Goebbels u prisustvu Hitlera i Himmlera.[15] Međutim, fašistička ideologija pozorišta u Saarbrückenu se nije dugo održala. U ratu je veći dio zgrade bio srušen, ali je tehnička oprema uglavnom ostala netaknuta i sve do danas je sastavni dio jedne od tehnički najfleksibilnijih pokrajinskih pozorišnih bina u Njemačkoj. I pored svoje burne prošlosti, pozorište na obali rijeke Saar je prihvaćeno kao markantan detalj na panorami grada. Zbog problema sa nedostatkom sredstava za kulturu u budžetu grada i općenitih mjera štednje, pozorište se suočava sa maknjom javnih poticaja. Ono pokušava pobošljati svoje finansijsko stanje povećanjem takozvanih pozorišnih eura.

Pored pokrajinskog pozorišta postoje još i:

Muzeji uredi

 
Zgrada direkcije rudnika, 1877-80, projektirao Martin Gropius
 
Muzej prahistorije i rane historije na Schlossplatzu
  • Muzej pustolovina (Abenteuermuseum)
  • Muzej ljekovitih trava (Arzneipflanzenmuseum)
  • Domovinski muzej St. Arnual (Heimatmuseum St. Arnual)
  • Historijski muzej Saar (Historisches Museum Saar)
  • Muzej prahistorije i rane historije
  • Muzej Saarlanda
  • Saarlandska kuća umjetnika (Saarländisches Künstlerhaus)
  • Muzej grobnica
  • Gradska galerija Saarbrücken

Spomenici uredi

Sport uredi

 
Stadion Ludwigspark

Najpoznatiji nogometni klub Saarbrückena i Saarlanda je 1. FC Saarbrücken, koji se od sezone 2014/15. takmiči u Regionalnoj ligi jugozapad (Regionalliga Südwest, četvrti nivo takmičenja). Ukupno je proveo pet sezona u prvoj njemačkoj Bundesligi: 1963/64, 1976-1978, 1985/86 i 1992/93, te 19 sezona u drugoj Bundesligi. Svoje domaće utakmice igra na Ludwigsparkstadionu. Postoji i ženski nogometni tim 1.FC Saarbrücken koji od sezone 2009/10 četvrti put igra u najvišem rangu takmičenja (nakon sezona 1997/98 do 2001/02, 2003/04 i 2007/08).

Klub ATSV Saarbrücken je igrao 1980tih i početkom 1990tih u saveznoj ligi stonog tenisa u obje konkurencije, muškoj i ženskoj, te je nekoliko puta bio njemački prvak. Od 2009. godine, Saarbrücken ponovo ima predstavnika u prvoj saveznoj stonoteniskoj ligi za muškarce.

U američkom nogometu, klub Saarland Hurricanes je igrao od 2000. do 2007. u prvoj saveznoj German Football League (GFL). Osim toga, aktivni su i bejzbol, softball i badminton klubovi.

Gradovi partneri uredi

Osim toga, pojedini dijelovi grada su potpisali partnerstva sa:

Reference uredi

  1. ^ Edith Mary Wightman (1970). Roman Trier and the Treveri. Rupert Hart-Davis, London. ISBN 978-0-246-63980-6
  2. ^ Saarland: Multikulturelles Grenzland im Südwesten Deutschlands
  3. ^ http://www.saarbruecken.de/en/tourism/saarbruecken/sights/saarbruecken_castle
  4. ^ Die erste urkundliche Erwähnung von Eschringen
  5. ^ Glasfenster Dudweiler Rathaus
  6. ^ a b c Chronik von Saarbrücken
  7. ^ Treaty of Campo Formio. SECRET ARTICLES, Article 12
  8. ^ Serie „60 Jahre Kriegsende“ der ARD
  9. ^ http://www.raf.mod.uk/bombercommand/jan45.html
  10. ^ Bevölkerung insgesamt und nichtdeutsche Bevölkerung am 31.12.2011
  11. ^ Die Einführung der Union im Bereich der alten Kreissynode Saarbrücken u: Helmut Franz i Hans Walter Herrmann: Die Evgl. Kirche an der Saar gestern und heute. Saarbrücken 1975, str. 222., ASIN: B00271OHYA
  12. ^ http://www.moscheesuche.de/moschee/stadt/Saarbr%C3%BCcken/8806
  13. ^ Schindel, Breuer und Latz haben es geschafft od 2. decembra 2009.
  14. ^ http://www.logivest.de/logistik-standorte/saarland/auf-einen-blick.html
  15. ^ Zeitzeugen gesucht des Saarländischen Rundfunks na www.sr-online.de stanje 7. decembar 2007.
  16. ^ Saarbrückens Partnerschaft mit dem Diriamba e.V.

Vanjski linkovi uredi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Saarbrücken&oldid=3463509"