Socijalistička partija Republike Srpske
Socijalistička partija Republike Srpske (skr. SP) je bosanskohercegovačka politička stranka osnovana 1993. godine, kada je imala bliske odnose sa Socijalističkom partijom Srbije Slobodana Miloševića. Godine 1998. ulazi u sastav koalicija "Sloga" čiji je član Živko Radišić izabran za srpskog člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine. Od samog osnivanja parlamentarna je stranka u Bosni i Hercegovini. Od 2004. godine nosi naziv samo Socijalistička partija te svoje političko djelovanje započinje na cijeloj teritoriji Bosne i Hercegovine. Predsjednik stranke je Petar Đokić. Na izborima održanim 1. oktobra 2006. godine, Socijalistička partija je osvojila samo tri mandata u Narodnoj skupštini Republike Srpske.[2]
Socijalistička partija Социјалистичка Партија | |
|---|---|
 | |
| Skraćenica | SP |
| Predsjednik | Petar Đokić |
| Osnivač(i) | Dragutin Ilić |
| Osnovana | 2. juni 1993. |
| Slogan | "Udarnički!" |
| Sjedište | Banja Luka, Bosna i Hercegovina |
| Adresa | Jovana Dučića 25 |
| Mladi ogranak | Mladi SP-a |
| Politička pozicija | Lijevi centar |
| Ideologija | Socijaldemokratija[1] |
| Boje | |
| Predstavnički dom | 0 / 42
|
| Narodna skupština RS | 5 / 83
|
| Veb-sajt | |
| socijalisti | |
U međuvremenu je kroz svoje postojanje imala nekoliko turbulentnih perioda tokom kojih su se odvijali žestoki unutar-stranački sukobi. Poslije svakog Kongresa partije nezadovoljna struja bi napustila partiju i osnovala novu. Tako je svojevremeno osnovana Demokratska socijalistička partija (DSP) koja se kasnije utopila u Savez nezavisnih socijaldemokrata Milorada Dodik. Također, izdvajanjem iz SP-a nastali su i Narodna demokratska stranka (NDS) i Nova Socijalistička partija (NSP).
Historija uredi
Socijalistička partija je osnovana 2. juna 1993. godine u Banjoj Luci kao jedina demokratska alternativa tadašnjim nacionalnim strankama u vrijeme kada je na prostorima Bosne i Hercegovine bjesnio surov građanski rat. Socijalistička partija je autohtona partija demokratske ljevice s najvišim stepenom nacionalne i državotvorne odgovornosti za Republiku Srpsku i Bosnu i Hercegovinu.[2]
Socijalistička partija na jasan način daje alternativu socijalnim, ekonomskim i drugim izazovima, a istovremeno je stranka duboko ukorenjena u demokratskom biću naroda i građana Republike Srpske. Socijalistička partija je po načinu rada i metodama političke borbe demokratska stranka privržena višestranačkoj parlamentarnoj demokratiji i vladavini prava. Socijalistička partija je stranka rada i stvaralaštva, stranka radništva i radno zavisnog stanovništva, te politička organizacija građana usmjerenih vrijednostima socijalne države i civilnog društva.[2]
Socijalistička partija baštini i uključuje u svoj politički program sve pozitivne odrednice levičarske demokratske političke tradicije, te sveopšta načela, vrijednosti i ideje evropske socijaldemokratije čiji su temelji: mir, sloboda, patriotizam, pravda, jednakost, solidarnost i demokratija kao osnovne vrijednosti programa Socijalističke partije.[2]
Socijalistička partija je na prvim demokratskim izborima u Bosni i Hercegovini održanim 1996. godine ušla u Narodnu skupštinu Republike Srpske i Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine gdje su bili jedina opoziciona partija izvan nacionalnog bloka. Svoje parlamentarno učešće su potvrđivali na svim dosadašnjim izborima i danas su parlamentarna stranka na entitetskom i državnom nivou. Socijalistička partija je svojim političkim djelovanjem uticala da dođe do demokratskih promjena u Republici Srpskoj krajem 1997. godine a poslije toga i na nivou BiH.[2]
Spisak predsjednika uredi
| Ime i prezime | Portret | Mandat |
|---|---|---|
| Dragutin Ilić | 
|
1993 — 1996 |
| Živko Radišić | .jpg)
|
1996 — 2002 |
| Petar Đokić |
|
2002 — |
Izbori uredi
Parlament uredi
| Izbori | Broj
Glasova |
% | Osvojenih
mjesta |
Vlada |
|---|---|---|---|---|
| 1996. | [a] | Opozicija | ||
| 1997. | 78.150 | 10.8% | 9 / 83
|
Vlast |
| 1998. | 79,179 | 10.7% | 10 / 83
| |
| 2000. | 30,636 | 4.9% | 4 / 83
|
Opozicija |
| 2002. | 21,502 | 4.2% | 3 / 83
| |
| 2006. | 20,031 | 3.5% | 3 / 83
|
Vlast |
| 2010. | 26,824 | 4.2% | [b] 3 / 83
| |
| 2014. | 33,695 | 5.9% | 5 / 83
| |
| 2018. | 56,106 | 8.2% | 7 / 83
| |
| 2022. | 37,919 | 5.9% | [c] 5 / 83
| |
Napomene uredi
- ^ Učestvovali na izborima kao dio Koalicije Narodni savez za slobodan mir, koja je ukupno osvojila 10 mandata.
- ^ Učestvovali na izborima u Koaliciji SP — PUP, koja je ukupno osvojila 4 mandata, od čega su 3 pripala SP-u.
- ^ Učestvovali na izborima u Koaliciji SP - NDP - SNP, koja je ukupno osvojila 5 mandata, od čega su svih 5 pripali SP-u.
Također pogledajte uredi
Reference uredi
- ^ Nordsieck, Wolfram (2018). "Bosnia-Herzegovina". Parties and Elections in Europe. Pristupljeno 11. 10. 2018.
- ^ a b c d e "Социјалистичка партија". Социјалистичка партија (jezik: srpski). Arhivirano s originala, 28. 12. 2021. Pristupljeno 15. 6. 2021.