Wikipedia

Prava LGBT osoba u Evropi

Prava lezbijki, homoseksualaca, biseksualaca i transrodnih (LGBT) osoba uveliko se razlikuju diljem Evrope. Devetnaest od 32 zemalja koje su legalizirale istospolne brakove diljem svijeta nalaze se u Evropi. Još jedanaest evropskih zemalja legaliziralo je građanske zajednice ili druge oblike ograničenijeg priznavanja istospolnih parova.

     Istospolni brak     Građanske zajednice     Ograničeno porodično priznanje (izvanbračni život)     Ograničeno inozemno priznavanje (pravo boravka)     Nema priznanja     Brak oganičen ustavom

Nekoliko evropskih zemalja ne priznaje niti jedan oblik istospolnih zajednica. U ustavima Armenije, Bjelorusije, Bugarske, Crne Gore, Gruzije, Hrvatske, Latvije, Litvanije, Mađarske, Moldavije, Rusije, Srbije, Slovačke i Ukrajine brak je definiran isključivo kao zajednica muškarca i žene. Od toga Hrvatska, Mađarska i Crna Gora priznavaju istospolna partnerstva, dok Armenija priznaje istospolne brakove sklopljene u inozemstvu.[1][2] Smatra se da istočna Evropa ima manje zakonskih prava i zaštite, lošije životne uvjete i manje podrške javnosti za LGBT osobe nego zapadna Evropa.

Sve evropske zemlje koje dopuštaju brak dopuštaju i zajedničko posvajanje istospolnim parovima. Među zemljama koje imaju samo građanske zajednice nijedna osim Andore ne dopušta zajedničko posvajanje, a samo polovica njih dopušta posvajanje s posvojiteljima.

U Deklaraciji Opće skupštine UN-a o pravima LGBT osoba iz 2011, državnim strankama je dana mogućnost da izraze svoju potporu, protivljenje ili suzdržanost o toj temi. Većina evropskih zemalja izrazila je podršku. Samo je Kazahstan izrazio protivljenje. Državne stranke koje su bile suzdržane bile su Azerbajdžan, Bjelorusija, Rusija i Turska.

U decembru 2020. Mađarska je svojim ustavom izričito zakonski zabranila posvajanje za istospolne parove,[3][4] a u junu 2021. mađarski je parlament odobrio zakon kojim se zabranjuje prikazivanje "bilo kakvog sadržaja koji prikazuje ili promiče promjenu spola ili homoseksualnost" maloljetnicima, slično ruskom zakonu o "anti-gej propagandi".[5] Trinaest zemalja članica EU osudilo je zakon i nazvalo ga kršenjem Povelje Evropske unije o osnovnim pravima.[6]

Prema ILGA-Europe, prve tri evropske zemlje u pogledu jednakosti LGBT osoba su Malta, Belgija i Luksemburg.[7][8] Zapadna Evropa se često smatra jednom od najnaprednijih regija u svijetu za LGBT osobe.

Reference uredi

  1. ^ "PanARMENIAN.Net - Mobile". panarmenian.net.
  2. ^ Vic Gerami (19. 2. 2019). "'You have no right to call yourself Armenian' Say Gay Man's Attackers". The Armenian Weekly. Pristupljeno 6. 3. 2019.
  3. ^ "Hungary Amends Constitution to Redefine Family, Effectively Banning Gay Adoption". NBC News. 15. 12. 2020. Pristupljeno 10. 4. 2021.
  4. ^ Tracy, Matt (17. 12. 2020). "Hungary Bans LGBTQ Adoption Rights in Broad Power Grab". Gay City News. Pristupljeno 9. 4. 2021.
  5. ^ "Hungary's parliament passes anti-LGBT law ahead of 2022 election" (jezik: engleski). 15. 6. 2021. Pristupljeno 22. 6. 2021.
  6. ^ "Thirteen EU countries denounce Hungary's new anti-LGBT law" (jezik: engleski). 22. 6. 2021. Pristupljeno 22. 6. 2021.
  7. ^ "Malta ranks first in European 'rainbow map' of LGBTIQ rights". MaltaToday.com.mt.
  8. ^ "Country Ranking". Rainbow-europe.org. Pristupljeno 2. 10. 2017.
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Prava_LGBT_osoba_u_Evropi&oldid=3547773"