Kobilica (sazviježđe)
Kobilica (lat.. Carina) je veoma veliko sazviježđe južne hemisfere. Ono je bilo dio drevnog sazviježđa Argo Navis (brod Argonauta). Najsjajnija zvijezda je α Car (Canopus) prividnog sjaja -0.72 . Ona je druga zvijezda po sjaju na našem nebu. Ovdje ima veoma veliki broj zvjezdanih jata i drugih astronomskih objekata. [1] [2]
| Kobilica (lat.: Carina) | |
|---|---|
 klikni za veću sliku | |
| Skraćenica | Car |
| Genitiv | Carinae |
| Simbolizira | Brodska kobilica |
| Rektascenzija | 9 h |
| Deklinacija | -60° |
| Površina | 494 kv. stepen. (rang: 34.) |
| Broj zvijezda sjajnijih od m = 3 | 6 |
| Najsjajnija zvijezda | α Car (Priv. mag. -0.72) |
| Meteorski pljuskovi | Eta Carinidi |
| Susjedna sazviježđa | Krma Jedro Kompas |
| Vidljivo u rasponu geografskih širina: +20° i −90° U najboljem položaju za posmatranje u 21h u mjesecu martu. | |
Važniji objekti uredi
Zvijezde uredi
Ima veoma dosta divova i superdivova.[3]
Divovi uredi
Pored Canopus, poznata je plavo-bijela zvijezda β Car (Miaplacidus) udaljena 300 sg i prividnog sjaja od 1,7 mag. ε Car se sastoji od dvije zvijezde, primarna je ε Car A žuti div spektralne kalse K0 , poznat i po nazivima She odnosno Avior, prividnog sjaja od 1,9 mag. Može se lako posmatrati s teleskopom (apertura 5 cm), dok je sekundarna plavi patuljak spektralne klase B. Promjenljiva zvijezda η Car je također interesantna, okružena je maglinom istog imena, većom od magline Orion. η Car je 1843. imala prividan sjaj od -1 (odgovara Sirijusu) dok u današnje vrijeme ima oko 6-7 mag. Pretpostavlja se da je nestabilan div sa 100 masa Sunca, kandidat je za supernovu (za oko 10000 godina). ω Car je plavo-bijeli div spektralne klase B, udaljen 370 sg.[3][1]
Superdivovi uredi
υ Car je udaljena 1623 sg s prividnim sjajem od 3 mag, sastoji se od superdiva spektralne klase A i diva spektralne klase B. t2 Car se isto sastoji od dvije zvijezde, primarna je superdiv, udaljena je 1500 sg. Superdiv ι Car udaljen je 690 sg i 4900 sjajniji od Sunca. Svijetli plavi promjenljivi superdiv AG Carinae je s apsolutnim sjajem od -10,3 jedna od najsjajnijih zvijezda u našoj galaksiji.[3]
Promjenljive zvijezde uredi
PP Carinae je plavo-bijeli patuljak prividnog sjaja 3,3, udaljen 497 sg. Promjenljivog je sjaja podvrste γ Cas. V337 Carinae je svijetli div F tipa promjenljvog sjaja (3,36-3,44). Udaljen je 740 sg. V357 Carinae je spektroskopijska ekliptična dvostruka zvijezda s prividnim sjajem od 3,43. Udaljen je 419 sg, sastoji se od dva plavo-bijela subdiva s orbitalnim periodom od 6,75 dana. χ Car je plavo-bijeli subdiv, s prividnim sjajem od 3,46 i udaljen 387 sg. Ubraja se u promjenljive podvrste β Cep perioda promjene sjaja traje 2,42 sata. L Carinae je žuti superdiv G tipa, prividnog sjaja od 3,69 mag, udaljen 1510 sg. Spada u Cefeide, sjajnost varira 3,28-4,18 s periodom trajanja od 35,54 dana. Također Cefeida je žuti hiperdiv G tipa, 747 puta veći od Sunca, V382 Carinae udaljena 5930 sg. Sjajnost varira 3,84-4,02. V533 Carinae je bijeli superdiv A tipa, s prividnim sjajem od 4,59 mag, udaljen 4000 sg. Ubraja se u α Cyg promjenljive.[3]
Patuljci uredi
Plavi patuljak glavnog niza θ Car je najpoznatija zvijezda u otvorenom zvjezdanom jatu IC 2602.[3]
Asterizmi uredi
β, θ,υ i ω Car čine asterizam Dijamantni krst. ι Car u sastavu sa Avior, δ Vel i κ Vel formira Lažni krst.
Objekti dubokog neba uredi
Meteorski pljuskovi uredi
Eta Carinidi mogu se posmatrati od 14-27. januara, svoj vrhunac dostižu 21. januara.
Reference uredi
- ^ a b Sazviježđe Kobilica iz arhiva astronomije u Arhivirano 1. 11. 2011. na Wayback Machine Minhenu pristupljeno 13.2.2014 (de)
- ^ Zvijezde u sazviježđu Kobilica iz njemačkog arhiva astronomije u Arhivirano 5. 3. 2016. na Wayback Machine Minhenu pristupljeno 13.2.2014 (de)
- ^ a b c d e Sazviježđe Kobilica iz constellation-guide.com pristupljeno 13.2.2014 (en)
Vanjski linkovi uredi
- Sazviježđe Kobilica na stranici univerziteta Madison iz Arhivirano 16. 4. 2016. na Wayback Machine Viskonsina,SAD učitano 13.02.2014 (en)
- Sazviježđe Kobilica na stranici astronomskog udruženja iz Ilinoisa,SAD učitano 13.02.2014 (en)